به گزارش کیان آنلاین به نقل از اقتصاد 24، با توجه به صورتهای مالی موردنظر، زیان انباشته سه خودروساز بزرگ کشور در پایان آذر امسال در مجموع به بیش از ۸۲هزار میلیارد تومان رسیده است. در مقایسه با زیان انباشته (حسابرسینشده) ۹ ماه مشابه سال گذشته، خودروسازان حدودا ۱۳هزار و ۶۰۰میلیارد تومان به زیان انباشته خود اضافه کردهاند؛ بنابراین زیان انباشته سه خودروساز بزرگ کشور در مقایسه با ۹ ماه مشابه سال گذشته حدودا ۲۰درصد رشد را نشان میدهد.
این زیان البته تنها متعلق به خود ایرانخودرو، سایپا و پارسخودرو است و با اضافه شدن شرکتهای زیرمجموعه، زیان انباشته تلفیقی عددی غیر از این و احتمالا بالاتر خواهد بود. طبق آخرین آماری که از سوی فعالان خودروسازی کشور اعلام شده، مجموع زیان انباشته تلفیقی خودروسازان تا پایان آذر امسال به بالای ۱۵۰هزار میلیارد تومان رسیده است.
با وجود رشد زیان انباشته همه خودروسازان بزرگ، اما سود و زیان آنها در دوره ۹ماهه امسال متفاوت از یکدیگر است. طبق آمار، زیان دوره ۹ماهه امسال سایپا و پارسخودرو در مجموع به بالای هشتهزار و ۵۰۰ میلیارد تومان رسیده و این در حالی است که ایرانخودرو در صورتهای مالی خود برای ۹ ماه امسال سود اعلام کرده است. به نظر میرسد سوددهی ایرانخودرو به اقدام اخیر این شرکت مبنی بر جبران زیان ناشی از قیمتگذاری دستوری توسط دولت مربوط میشود.در این مورد اتفاقا ایرانخودرو چندی پیش در اطلاعیهای پاسخ پرسش سازمان بورس و اوراق بهادار مبنی بر دلایل تغییر سودآوری نسبت به دوره مشابه سال قبل و جبران زیان ناشی از اعمال قیمتهای دستوری را اعلام کرد.
طبق قانون، دولت در صورت تعیین قیمت دستوری برای کالاهای مختلف از جمله خودرو، باید مابهالتفاوت آن را با قیمت عادله، برای تولیدکننده جبران کند.در این مورد البته دو تفسیر وجود دارد؛ یکی اینکه مابهالتفاوت موردنظر از اختلاف قیمت تمامشده تولید خودرو با قیمت دستوری به دست میآید و دیگری آنکه منظور از این مابهالتفاوت، اختلاف بین قیمت دستوری و قیمت بازار است. اتفاقی که در صورتهای مالی ۹ ماه نخست ایران خودرو رخ داده، این است که این شرکت مابهالتفاوت قیمت دستوری و هزینه تولید محصولات را محاسبه و از زیان خود جدا کرده و به پای دولت نوشته است.به همین دلیل است که ایرانخودروییها با وجود زیان انباشته هنگفتشان، از سوددهی در ۹ ماه امسال گفتهاند.
این موضوع البته فعلا روی کاغذ اتفاق افتاده و طبعا تا وقتی عملیاتی نشود، نمیتوان گفت ایرانخودرو به سود رسیده است.به عبارت بهتر، اتفاقی که در حال حاضر رخ داده، محاسبه سهم دولت از زیاندهی خودروسازان است؛ اما اینکه دولت حاضر به جبران آن به هر نحوی شود یا نه، مساله دیگری است. به اعتقاد کارشناسان، دولت میتواند سهم خود را از طریق تزریق مبلغ زیان به خودروسازان جبران کند یا بهنوعی تهاتر کرده و تخفیفها و معافیتهای مالی برای آنها در نظر بگیرد.اما نکته دیگر در مورد صورتهای مالی خودروسازان این است که به نظر میرسد عرضه خودرو در بورس کالا نتوانسته نقش قابلذکری در کاهش زیاندهی آنها داشته باشد. از میانههای تابستان امسال به بعد، خودروسازان برخی از محصولات خود را در بورس کالا عرضه کردند و اتفاقا از محل فروش آنها سود خوبی به دست آوردند.
بااینحال به دلایل مختلف، این اتفاق نتوانسته بر کاهش زیاندهی خودروسازان اثر قابلذکری داشته باشد. یک دلیل این ماجرا این است که تا به امروز تعداد بسیار اندکی از خودروهای داخلی روانه بورس کالا شدهاند و گفته میشود تعداد کل خودروهای رفته به بورس تنها دودرصد ظرفیت فروش خودروسازان بوده است. از طرفی، طبق تکالیف مجلس شورای اسلامی، ۷۰ درصد ظرفیت فروش خودروسازان خارج از بورس کالا و با قیمتهای دستوری به فروش میرود. در نهایت اینکه به اعتقاد کارشناسان بازار سرمایه، اثرات هرچند اندک فروش خودرو در بورس کالا احتمالا خود را در صورتهای مالی سهماهه چهارم خودروسازان نشان خواهد داد.
جزئیات سود و زیان خودروسازان
نگاهی به جزئیات فروش و به تبع آن، سود و زیان خودروسازان در ۹ ماه امسال بیندازیم تا مشخص شود آنها چه کارنامهای از در این بخش از خود به جا گذاشتهاند. طبق آنچه در صورتهای مالی غولهای جادهمخصوص آمده، آنها عملکرد متفاوتی را از خود به جا گذاشتهاند که البته این موضوع بیش از هر مساله دیگری ناشی از تغییر رویکرد در صورتهای مالی ایرانخودرو است.
در صورتهای مالی ایرانخودرو، نهتنها برای ۹ ماه امسال این شرکت زیانی به ثبت نرسیده، بلکه حتی سودی اندک نیز برآورد شده است. این خودروساز در بازه زمانی ۹ ماهه امسال، در مجموع بیش از ۱۱۴ میلیارد تومان سود را در صورتهای مالی خود به ثبت رسانده است. این در حالی است که سود موردنظر در واقع با فرض اینکه دولت طبق قانون زیان ناشی از اعمال سیاست قیمتگذاری دستوری را برای این خودروساز جبران کند، محاسبه شده است.