به گزارش کیان آنلاین، برای حل مشکلات صندوق های بازنشستگی در ایران، نیاز به یک رویکرد جامع و اصلاحات اساسی در ساختار، مدیریت و منابع این صندوق ها وجود دارد. این اصلاحات باید به گونه‌ای باشند که صندوق ها بتوانند در بلندمدت به تعهدات خود در قبال بازنشستگان عمل کنند و از بحران های مالی در آینده جلوگیری شود. در این راستا، چندین راهکار می‌تواند مؤثر باشد:
اصلاح و تنوع در منابع مالی صندوق ها
یکی از بزرگترین چالش‌ها برای صندوق های بازنشستگی در ایران، کمبود منابع مالی است. این کمبود می‌تواند از طریق موارد زیر جبران شود:
تنوع در منابع درآمدی: صندوق‌های بازنشستگی باید منابع مالی خود را از منابع مختلف تأمین کنند. به جای وابستگی به یک یا چند منبع ثابت، می‌توانند از ابزارهای مالی متنوع مانند سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه، اوراق بهادار، و پروژه‌های سرمایه‌گذاری بلندمدت استفاده کنند.
افزایش مشارکت کارفرمایان و کارکنان: تشویق کارفرمایان به پرداخت سهم بیشتر به صندوق‌های بازنشستگی و ایجاد مدل‌های مختلف مشارکت در تأمین منابع صندوق‌ها می‌تواند به تقویت منابع مالی کمک کند.
تنظیم حق بیمه‌ها: باید حق بیمه‌های بازنشستگی به گونه‌ای تنظیم شود که هم برای کارکنان قابل پرداخت باشد و هم منابع کافی برای تأمین حقوق بازنشستگان فراهم گردد. همچنین باید مراقب بود که حق بیمه‌ها در حدی نباشد که فشار زیادی به کارگران وارد کند.
مدیریت مؤثرتر و شفاف‌تر
مدیریت منابع صندوق‌ها باید به‌صورت مؤثرتر و شفاف‌تر انجام شود:
استفاده از مدیریت حرفه‌ای: برای افزایش بهره‌وری و کارایی صندوق‌های بازنشستگی، باید از مدیران متخصص و حرفه‌ای در زمینه‌های مالی و اقتصادی استفاده شود. این مدیران باید در انتخاب سرمایه‌گذاری‌ها و تخصیص منابع دقت کنند تا بازدهی بهتری حاصل شود.
شفافیت و نظارت بیشتر: یکی از مشکلات صندوق‌های بازنشستگی در ایران، فقدان شفافیت در روندهای مالی و اجرایی است. ایجاد نظام‌های نظارتی دقیق و شفاف می‌تواند مانع از فساد و سوءاستفاده‌های احتمالی شود.
استفاده از فناوری های نوین و بهبود سیستم های اطلاعاتی
برای بهبود عملکرد صندوق‌ها، نیاز به استفاده از فناوری‌های نوین و مدیریت داده‌ها وجود دارد:
سیستم‌های مدیریت پیشرفته: استفاده از نرم‌افزارهای پیشرفته برای مدیریت منابع، نظارت بر سرمایه‌گذاری‌ها و محاسبه دقیق حقوق بازنشستگان می‌تواند عملکرد صندوق‌ها را بهبود بخشد.
ارائه خدمات آنلاین: ایجاد سامانه‌های آنلاین برای دسترسی آسان‌تر به اطلاعات صندوق‌ها برای بازنشستگان و بیمه‌شدگان و همچنین ارائه خدمات به‌صورت دیجیتال می‌تواند به تسهیل فرآیندهای مختلف کمک کند.
اصلاح ساختار قانونی و سیاست گذاری
اصلاحات در قوانین: اصلاحات قانونی برای تقویت صندوق های بازنشستگی باید شامل تغییرات در نحوه دریافت حق بیمه، روش‌های سرمایه‌گذاری و کنترل هزینه‌ها باشد.
تنظیم سیاست های بازنشستگی پایدار: طراحی و اجرای سیاست های بازنشستگی پایدار به‌گونه ای که صندوق ها در بلندمدت بتوانند به تعهدات خود عمل کنند، نیازمند همکاری دولت، کارفرمایان و سازمان های مسئول است. به‌عنوان مثال، سیاست های تشویقی برای ایجاد صندوق های خصوصی یا صندوق های مبتنی بر بازار می تواند به بهبود وضعیت مالی صندوق ها کمک کند.
توسعه سیستم های بازنشستگی مکمل
ایجاد صندوق های بازنشستگی خصوصی و اختیاری: برای جلوگیری از فشار بیشتر به صندوق‌های دولتی، می‌توان صندوق‌های بازنشستگی خصوصی و اختیاری را توسعه داد تا افراد بتوانند با توجه به وضعیت مالی خود، برای آینده بازنشستگی خود برنامه‌ریزی کنند.
ترغیب افراد به سرمایه‌گذاری‌های شخصی: ایجاد فرهنگ پس‌انداز برای دوران بازنشستگی از طریق ترغیب افراد به مشارکت در صندوق‌های بازنشستگی خصوصی یا طرح‌های مشابه می‌تواند بار مالی صندوق‌های دولتی را کاهش دهد.
افزایش مدت زمان کار و کاهش فشار بر صندوق ها
افزایش سن بازنشستگی: با توجه به افزایش امید به زندگی و کاهش جمعیت فعال، افزایش سن بازنشستگی و ایجاد فرصت های بیشتر برای کارگران به‌منظور افزایش مدت زمان مشارکت در صندوق‌های بازنشستگی می‌تواند به بهبود وضعیت صندوق‌ها کمک کند.
تشویق به کار در دوران بازنشستگی: تشویق افراد به فعالیت‌های اقتصادی در دوران بازنشستگی می‌تواند به کاهش فشار بر صندوق ها کمک کند. به این ترتیب، بازنشستگان می توانند از حقوق بازنشستگی خود به‌عنوان مکمل درآمد استفاده کنند.
حمایت از افراد بازنشسته در شرایط اقتصادی دشوار
پرداخت مستمری های متناسب با تورم: لازم است که پرداخت‌های مستمری به‌صورت متناسب با تورم و تغییرات اقتصادی تنظیم شود تا بازنشستگان از نظر اقتصادی در شرایط سخت قرار نگیرند.
توسعه خدمات بهداشتی و اجتماعی برای بازنشستگان: حمایت از بازنشستگان در زمینه‌های بهداشت، درمان و خدمات اجتماعی نیز به‌عنوان بخشی از برنامه‌های جامع باید در نظر گرفته شود.
نتیجه گیری
برای حل مشکلات صندوق های بازنشستگی در ایران، نیاز به اصلاحات اساسی در ساختار مالی، مدیریتی و قانونی این صندوق ها داریم. با تنوع منابع مالی، بهبود مدیریت، استفاده از فناوری های نوین، اصلاح قوانین و ایجاد صندوق های خصوصی، می‌توان به تدریج بحران ها را کاهش داده و صندوق های بازنشستگی را در مسیر پایداری قرار داد.
نویسنده: مونا حاجی علی اصغر (کارشناس ارشد اقتصادی و تأمین مالی)