به گزارش کیان آنلاین، پلتفرم های تأمین مالی جمعی در ایران با وجود ظرفیت بالا برای حمایت از استارتاپ ها، هنرمندان و پروژه‌های اجتماعی، همچنان رشد محدودی داشته اند. این ابزار نوین مالی که در بسیاری از کشورها نقش کلیدی در توسعه کارآفرینی دارد، در ایران با چالش های قانونی، فرهنگی و فنی روبه‌رو است.
پلتفرم های تأمین مالی جمعی (Crowdfunding) در ایران رشد خیلی محدودی داشتن، در حالی که در کشورهای دیگه یکی از ابزارهای اصلی حمایت از کارآفرینان، هنرمندان، استارتاپ ها و حتی پروژه های اجتماعی به حساب میایند. دلایل عدم رشد این پلتفرم ها در ایران رو می توانیم این‌طور دسته بندی کنیم:
۱. نبود چارچوب قانونی شفاف و حمایتی
هنوز قوانین مشخص، جامع و به‌روزی برای فعالیت رسمی، گسترده و ایمن پلتفرم‌های تأمین مالی جمعی تصویب نشده است.
پلتفرم‌هایی تحت نظارت محدود فعالیت دارند، ولی فضای کلی قانون‌گذاری یا خیلی بسته است یا خیلی مبهم.
نبود ضمانت حقوقی مشخص برای سرمایه‌گذاران باعث کاهش اعتماد عمومی می‌شود.
۲. بی‌اعتمادی عمومی به فضای سرمایه گذاری آنلاین بخاطر شفاف نبودن یا ناشناخته بودن برای عموم مردم
تجربه‌های تلخ مردم از پروژه‌های کلاهبرداری یا سرمایه گذاری های بدون بازده (مثلاً در رمزارزها، بورس یا پروژه های مشارکتی) باعث شده مردم به سختی اعتماد کنند.
نبود سیستم شفاف رتبه بندی پروژه ها، راستی آزمایی اطلاعات و تضمین مالی، این بی اعتمادی رو تشدید می‌کند.
۳. مشکلات فرهنگی و آشنایی کم با مدل های نوین مالی
مردم ایران هنوز با مفهوم مشارکت گسترده و سرمایه گذاری جمعی آشنا نیستند یا ان را با صدقه، خیریه یا قرض الحسنه اشتباه می گیرند.
فرهنگ مالی در ایران بیشتر حول محور «سود قطعی» و «بازگشت سریع سرمایه» می‌چرخد، در حالی که تأمین مالی جمعی معمولاً با ریسک همراه است.
۴. چالش های فنی و زیرساختی
پلتفرم های تأمین مالی جمعی داخلی هنوز از نظر طراحی تجربه کاربری (UX)، امنیت، درگاه های بانکی و اتصال به نهادهای نظارتی دچار ضعف هایی هستند.
نبود دسترسی به APIهای اطلاعاتی مثل اعتبارسنجی مالی، باعث می شه پلتفرم ها نتونن ارزیابی درستی از پروژه ها ارائه بدهند.
۵. نبود حمایت مؤثر از سمت نهادهای دولتی و سرمایه گذاران بزرگ
دولت و نهادهای مالی سنتی مثل بانک ها و صندوق های سرمایه گذاری، هنوز Crowdfunding رو به رسمیت نشناختن یا ازش حمایت نمی‌کنند.
اگر این نهادها به جای مانع تراشی، به عنوان شریک پشتیبان یا بیمه گر وارد بشوند، ریسک عمومی کاهش پیدا می کند و پلتفرم ها رشد میکنند.
۶. اقتصاد ناپایدار و بی ثباتی کلان
در اقتصادی که نرخ تورم و ارز دائماً در نوسان است، برنامه ریزی بلندمدت برای پروژه ها سخت می شود.
مردم ترجیح می دهند پول هایشات را در دارایی های فیزیکی مثل طلا یا ملک نگهداری کنند تا سرمایه گذاری در پروژه های نوپا.
هر چقدر این ابزار شفاف اطلاع رسانی شود، ریسک ها مطرح و مدیریت شود، طرح ها بعد از بررسی در کمیته های ریسک اجرایی شوند. کمک موثرتری در معرفی قوی تر این ابزار داشته ایم.
نویسنده: مونا حاجی علی اصغر (کارشناس ارشد اقتصادی و تامین مالی)