به گزارش کیان آنلاین ، روغن زیتون سرخ کردنی یکی از سالم‌ترین روغن‌های پخت‌وپز به شمار می‌رود. این روغن دارای محتوای بالایی از چربی‌های تک غیراشباع است که کلسترول بد خون را کاهش می‌دهند و باعث کاهش فشار خون و بهبود سلامت قلب می‌شوند؛ بنابراین، روغن زیتون در پخت و پز با کاربردهای مختلف از سس سالاد گرفته تا سرخ‌کردن، یک ماده تقریباً همه‌کاره در آشپزخانه است؛ اما چقدر در مورد این روغن چندمنظوره می‌دانید؟ آیا می‌دانستید که نقطه دود روغن زیتون کمتر از روغن‌های گیاهی دیگر است؟ برای آشنایی بیشتر با این روغن سالم و مفید تا انتها همراه ما باشید.
چرا روغن زیتون در پخت و پز مناسب است؟
حتماً شما هم شنیده‌اید که روغن زیتون برای پخت‌وپز مناسب نیست؛ زیرا حرارت‌دادن آن باعث می‌شود روغن به ترکیبات مضر تجزیه شود؛ اما باید بدانید که روغن زیتون سرخ کردنی ورژن نه‌تنها برای پخت‌وپز حتی با حرارت بالا ایمن است، بلکه از نظر سلامت در بین روغن‌های پخت‌وپز نیز رتبه اول را دارد. به‌طورکلی، پخت‌وپز با روغن زیتون سرخ کردنی در دمای پایین برای مدت کوتاه، بیشترین مقدار ترکیبات فنولی مفید را حفظ می‌کند؛ درحالی‌که نقطه دود روغن زیتون کمتر از سایر روغن‌های پخت‌وپز است و می‌تواند در حرارت بالا ثابت بماند.
انواع روغن زیتون و کاربردهای آن در آشپزی
انواع روغن زیتون در پخت و پز عبارت‌اند از:
روغن زیتون تصفیه‌نشده یا فرابکر
روغن زیتون‌های تصفیه‌نشده بدون هیچ‌گونه فرایند استخراج شیمیایی یا حرارتی تولید می‌شوند و درنتیجه بالاترین کیفیت را دارند. این روغن، طعم کمی تلخ و عطر زیتون را دارد و بیشتر برای سالاد استفاده می‌شود. شما می‌توانید برای خرید روغن زیتون به فروشگاه اینترنتی ورژن مراجعه کنید.
روغن زیتون بکر یا روغن زیتون تصفیه‌شده
فرایند پالایش روغن‌های زیتون تصفیه‌شده اغلب همراه با دخالت گرما یا مواد شیمیایی است. این روغن‌ها عطر و طعم زیتون را ندارند و در پخت‌وپز کاربرد بیشتری دارند تا در طعم نهایی غذا تأثیر نگذارند.
فواید استفاده از روغن زیتون در پخت و پز
روغن زیتون ممکن است چندین فایده برای سلامتی شما داشته باشد که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها و ویتامین‌ها
روغن زیتون فرابکر حاوی مقادیر زیادی ویتامین و آنتی‌اکسیدان است که به کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مزمنی که بر سیستم قلبی-عروقی و سیستم عصبی مرکزی شما تأثیر می‌گذارند، کمک می‌کند.
کمک به هضم بهتر غذا
روغن زیتون حاوی ترکیباتی است که می‌توانند باکتری‌های مضر را مهار کنند یا آن‌ها را از بین ببرند. به این دلیل به عملکرد بهتر دستگاه گوارش و هضم غذا کمک می‌کنند. یکی از فواید این محصول مبارزه با هلیکوباکتر است که اگر مزمن شود، حتی منجر به سرطان دستگاه گوارش خواهد شد.
مزایای سلامت قلب
براساس تحقیقات، بیماری قلبی در کشورهای مدیترانه کمتر شایع است؛ چراکه روغن زیتون فرابکر یکی از مواد اصلی رژیم غذایی مردم این مناطق به حساب می‌آید. مصرف این محصول با کاهش التهاب، افزایش کلسترول خوب و کاهش چربی‌های بد خون از بیماری‌های قلبی پیشگیری می‌کند.
نکات مهم در استفاده از روغن زیتون در آشپزی
با استفاده از نکات زیر می‌توانید آشپزی بهتری را با روغن زیتون تجربه کنید:
- حرارت را زیاد نکنید: هنگام گرم‌کردن روغن زیتون برای داشتن بهترین طعم به حرارت آن توجه کنید. بهتر است روغن را تا زمانی که برق می‌زند، گرم کنید تا به بافت آن آسیبی نرسد. به این معنی که ممکن است ببینید روغن شروع به حرکت در ظرف می‌کند و یک درخشندگی جزئی روی سطح آن همراه با حباب‌های ریز در زیر روغن ظاهر می‌شوند. در این مرحله، روغن شما به‌اندازه کافی داغ است که با آن غذا درست کنید و نیازی به حرارت بیشتر نیست؛
- مراقب پاشیدن روغن به اطراف باشید: هنگام سرخ‌کردن مواد غذایی با روغن زیتون، به‌دلیل خطر پاشیدن به اطراف ظرف، حتماً از یک توری محافظ استفاده کنید. روغن زیتون داغ، به‌خصوص هنگام پخت یا سرخ‌کردن مواد مرطوب‌تر مثل سبزیجات آب‌دار، ممکن است شروع به پاشیدن کند. برای جلوگیری از سوختگی و لکه‌های سمج روغن روی لباس‌های شما، استفاده از توری محافظ کاملاً ضروری است؛
- محصول را در شرایط درست نگهداری کنید: روغن زیتون را در مکانی خشک، خنک و تاریک به‌دور از نور مستقیم خورشید نگه دارید تا طعم بی‌نظیر و مواد مغذی موجود در آن حفظ شوند. از نگهداری محصول در نزدیکی گرما یا زیر نور مستقیم خورشید خودداری کنید. یک مکان تاریک و خنک، مانند انبار یا کابینت، بهترین جا است؛
- از آن در زمان کوتاهی استفاده کنید: یک بطری روغن زیتون فرابکر بازنشده بین 18 تا 24 ماه ماندگاری دارد. پس‌از بازشدن، بهتر است روغن زیتون را ظرف مدت 3 ماه استفاده کنید وگرنه شروع به اکسیدشدن می‌کند. این محصولات را برای یک موقعیت خاص ذخیره نکنید؛ هرچه زودتر از آن‌ها استفاده کنید، طعم بهتری خواهند داشت.
تعیین دما و نقطه دود روغن زیتون
یکی از نگرانی‌های اصلی برای این پرسش که آیا می‌توانید با روغن زیتون آشپزی کنید؟ نقطه دود است. نقطه دود، دمایی است که در آن چربی شروع به تجزیه‌شدن و دود می‌کند. نقطه دود روغن زیتون بسته به نوع آن بین 374 و 450 درجه فارنهایت (190 تا 232 درجه سانتی‌گراد) متغیر است. این روغن حتی در دماهای بالا کاملاً بی‌خطر است؛ پس هنگام پخت‌وپز با روغن زیتون، نه‌تنها باید روی نقطه دود آن، بلکه باید بر پایداری اکسیداتیو محصول نیز تمرکز کنید.
استفاده از روغن زیتون در پخت و پز و سرخ‌کردن
در بیشتر موارد می‌توانید به‌جای انواع روغن گیاهی از روغن زیتون فرابکر استفاده کنید. در حقیقت، فقط یک مورد وجود دارد که توصیه می‌شود از روغن دیگری استفاده کنید و آن هم سرخ‌کردن عمیق است. یکی از دلایل اصلی توصیه به سرخ‌نکردن عمیق با روغن زیتون، این است که روغن زیتون فرابکر و باکیفیت نسبتاً گران است. سرخ‌کردن عمیق به روغن زیادی نیاز دارد و پس‌از اتمام کار مجبورید روغن را دور بریزید.
استفاده از روغن زیتون در انواع سس سالاد، تهیه دیپ برای میز مزه، طعم‌دارکردن و مرینت انواع گوشت یا سبزیجات، تهیه انواع نان رژیمی، سرخ‌کردن ملایم و پخت غذا بسیار عالی است و می‌تواند جایگزین هر نوع روغن یا کره در رژیم‌های غذایی متعادل شود.
آیا روغن زیتون می‌تواند طعم غذا را تغییر دهد؟
پاسخ به این سؤال مثبت است. بعضی از انواع روغن زیتون به‌دلیل طعم متمایز خود می‌توانند طعم غذا را به‌طور قابل‌توجهی تغییر دهند. به‌همین‌دلیل است که اغلب از آن به‌عنوان روغن تکمیلی استفاده می‌شود. اگر به طعم غذا حساس هستید، حتماً از نوع تصفیه‌شده روغن زیتون استفاده کنید.
سخن پایانی
روغن زیتون در پخت و پز بسیار مفید است و به کاهش کلسترول بد و بهبود سلامت قلب کمک می‌کند. انواع مختلفی از روغن زیتون وجود دارند که هرکدام برای کاربرد خاصی مناسب هستند. روغن زیتون فرابکر برای سالاد و روغن زیتون تصفیه‌شده برای پخت‌وپز مناسب‌ترند. این محصول در دماهای بالا نیز بی‌خطر است و می‌تواند به هضم غذا و سلامت قلب کمک کند. در بیشتر موارد می‌توان از روغن زیتون به‌جای روغن‌های گیاهی یا کره استفاده کرد؛ اما برای سرخ‌کردن عمیق بهتر است از روغن دیگری استفاده شود. روغن زیتون می‌تواند طعم غذا را تغییر دهد؛ بنابراین در صورت حساسیت به طعم، بهتر است از نوع تصفیه‌شده آن استفاده کنید.