کیان آنلاین _ شیوا سپهری: هفته گذشته مجمع جهانی اقتصاد (WEF) در نشست سالانه خود در داووس سوئیس با موضوع همکاری در یک جهان از هم پاشیده، ۵ بحران کلیدی جهان را بررسی کرد. حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه ایران هم در این نشست حاضر شد. اما در میان افرادی که به طور مرتب در تمام نشست های سالانه داووس شرکت میکنند، نام محمود سریع القلم استاد علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی دیده می شود. او در وبلاگ شخصی خود گزارش خواندنی درباره تجربه امسال خود از نشست داووس نوشته است. کیان آنلاین بخش های کلیدی این گزارش را بازگو کرده است.
حضور پررنگ عربستان و بایکوت روسیه
در این اجلاس، ۲۸۱۲ شرکت کننده، ۸۹۹ سخنران، ۱۴۴۸ سازمان و بنگاه، ۳۵۰ مقام دولتی از ۱۲۵ کشور شرکت کردند و ۴۵۰ جلسه/میزگرد برگزار شد. حدود ۷۵۰ نفر از شرکت کنندگان از آمریکا بودند. خارج از جهان غرب، هند و عربستان حضوری پررنگ داشتند و در سخنرانان آنها انرژی، امید، حسِ تعلقِ قوی به کشور، تسلط بر موضوعات و اعتماد به نفس موج می‌زد.
بیشتر بخوانید: افشای جزییاتی از توافق 20 ساله ایران و روسیه/ معامله ای که خاورمیانه را برای همیشه تغییر خواهد داد
در اجلاس ۲۰۲۴، حتی یک نفر از داخل روسیه دعوت نشده بود و فضای جلسات به شدت ضد روس بود. وقتی سخنرانی زِلنسکی رئیس جمهور اوکراین پایان یافت، حضار بالغ بر ۲۰۰۰ نفر برای ۶ دقیقه به طور ایستاده برای او که سخنان تندی علیه روسیه و رئیس جمهور آن ایراد کرده بود، دست زده و تشویق کردند.
فهرست مخاطرات دو و ده سال آینده
شاید نزدیک به ۸۰ درصد مباحثِ میزگردها و کارگاه‌های داوس ۲۰۲۴ حول محور IT و هوش مصنوعی بودند.
در مخاطرات دو سال آینده، لیست به ترتیب اهمیت به صورت زیرارائه شده است: ۱
1- اطلاعات نادرست در فضای مجازی (Misinformation)،
2- رخدادهای شدید آب و هوایی (Extreme Weather Events) ،
3- دو قطبی‌های اجتماعی (Societal Polarization)،
4- ناامنی سایبری (Cyber Insecurity)،
5- نزاع‌های مسلحانه بین دولت‌ها (Interstate Armed Conflict)،
6- فقدان فرصت‌های اقتصادی (Lack of Economic Opportunities)،
7- تورم (Inflation)،
8- مهاجرت غیر داوطلبانه (Involuntary Migration)،
9- نزول اقتصادی (Economic Downturn)،
10- آلودگی هوا (Pollution).
مخاطرات ده سال آینده به ترتیب زیر هستند:
۱) رخدادهای شدید آب و هوایی،
۲) تغییرات اساسی دراکوسیستم‌های کره زمین،
۳) از بین رفتن حیات وحش و تخریب اکوسیستم،
۴) کمبودهای منابع طبیعی،
۵) اطلاعات نادرست در فضای مجازی،
۶) خروجی‌های منفی فناوری‌های هوش مصنوعی،
۷) مهاجرت غیر داوطلبانه،
۸) ناامنی سایبری،
۹) دو قطبی‌های اجتماعی و
۱۰) آلودگی هوا.
حذف کشورهای بدون هوش مصنوعی از معادلات جهان
تفاوت میان کشورها و بخش خصوصی آنها در سرعت دسترسی به فناوری‌های جدید برای مقابله با این مخاطرات است. به تعبیر یک وزیر هوش مصنوعی، کشورهایی که مجهز به هوش مصنوعی نیستند، در میان ملل تمام شده تلقی خواهند شد. جوامعی که در هوش مصنوعی آموزش نمی‌بینند، در عمل توانایی ایجاد اشتغال را از دست می‌دهند.
اگر هوش مصنوعی در یک کشور رایج نشود، عملاً حکمرانی سنتی بوده و از کوران تحولات بین المللی عقب می‌ماند. امارات، هم مقامات را در هوش مصنوعی آموزش داده و هم از کلاس پنجم دبستان بچه‌های مدارس را با این فناوری‌ها آشنا می‌کند. چین حدود ۴۰۰ هزار شرکت خصوصی در فناوری‌های جدید دارد. این مقیاس از رشد بخش خصوصی در چین، یک طبقه متوسط حدود ۴۰۰ میلیون نفری ایجاد کرده که پیش بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۰ به ۸۰۰ میلیون نفربرسد که ثروت قابل توجهی مستقل از دولت و حاکمیت چین خواهند داشت.
تا سال ۲۰۳۰ نقش تولیدات مبتنی بر هوش مصنوعی حدود ۱۵.۷ تریلیون دلار خواهد بود. هوش مصنوعی چالش های امنیتی فراوانی را نیز به همراه داشته است. بنگاه‌ها به تناسب درآمد و وسعت فعالیت و سهم بازار، هزینه‌های فراوانی در مراقبت از Data بنگاه های خود اعمال میکنند. هزینه‌های امنیت سایبری همچنان در حال افزایش است.
فرصت کشورهای در حال توسعه و توسعه نیافته در دنیای جدید
چینی ها، هندی‌ها و حتی ویتنامی‌ها عموماً معتقدند خارج از قواعد نظام بین‌الملل موجود نمی‌توان ثروت تولید کرد و مشکلات اجتماعی-اقتصادی را حل کرد. اصل، راضی نگه داشتن شهروندان از طریق شاخص‌های اقتصادی است و چون غرب به جنوب در تامین مواد اولیه، نیروی کار ماهر، بازار مصرفی، فرایند تولید و بنگاه‌های پلتفرم که بخش‌هایی از خط تولید را بر عهده می‌گیرند نیاز دارد، شرایط جهانی بهترین فرصت را برای ثروتمند شدن جنوب و در نتیجه حفظ استقلال سیاسی فراهم آورده است. کشوری که ثروت تولید نکند نمی‌تواند استقلال سیاسی داشته باشد. وقتی کشوری در قالب مشارکت‌های اقتصادی و سازمان‌های منطقه‌ای و بین‌المللی به صورت دسته جمعی تصمیم بگیرد و عمل کند، کمتر اشتباه می‌کند. امنیت ملی از کانال‌های تولید ثروت عبور می‌کند.
این معنا از قدرت که ریشه در فناوری، آموزش و زنجیرۀ تولید دارد، در میان عموم ملت‌ها به جز کره شمالی، کوبا، بلاروس و روسیه تعمیم پیدا کرده است.
در جهانی زندگی می‌کنیم که حکومت‌ها اجازه نمی‌دهند ریل رشد اقتصادی با ریل بحران های سیاسی-امنیتی تلاقی پیدا کند بلکه با دیپلماسی و حُسن همجواری، خود را حتی‌المقدور از تنش ها و بحران‌ها دور نگه می دارند.
