آیا اختلالات در مسیر‌های تجاری دریای سرخ قیمت نفت را افزایش می‌دهد؟

کیان آنلاین – رایان حسینی: حملات حوثی‌ها، شرکت‌هایی مانند بریتیش پترولیوم و غول‌های بزرگ کشتیرانی کانتینری را بر آن داشته است که عبور مسیر دریای سرخ/کانال سوئز را به طور موقت متوقف کرده یا از آن اجتناب کنند. ایالات متحده عملیاتی موسوم به «نگهبان رفاه» را با شرکای بین‌المللی خود آغاز کرده تا به اصطلاح جلوی تاثیر این حملات بر عبور کشتی‌های تجاری را گرفته و امنیت را به دریای سرخ برگرداند.

تغییر مسیر کشتی‌های باری از باب‌المندب به سمت دماغه امیدنیک، مدت زمان قابل توجهی را به سفر‌ها و هزینه‌های سفر اضافه کرده و به طور بالقوه بر تجارت جهانی تأثیر گذاشته است.

به مدت دو ماه، بازار‌های بین‌المللی نفت و گاز عمدتاً جنگ اسرائیل و حماس را نادیده گرفته بودند چون این جنگ بر جریان نفت خام و گاز طبیعی از خاورمیانه و مدیترانه هیچ خللی وارد نکرده بود.

قیمت نفت و قیمت بنچمارک گاز طبیعی اروپا در اوایل اکتبر برای مدت کوتاهی جهش کرد و در اوایل دسامبر به پایین‌ترین حد خود در شش ماه گذشته رسید، زیرا نگرانی‌های مداوم در مورد اقتصاد و تقاضای نفت، ذخایر بالای گاز طبیعی در نیم‌کره شمالی، و گرم شدن هوا که تقاضا برای گرمایش را کم می‌کند، کاهش یافته بود. اما ممکن است بازار‌ها بیش از حد خوشبین بوده باشند.

تحولات خاورمیانه و تاثیر بر قیمت نفت

پیامد‌های درگیری در خاورمیانه هنوز تمام نشده و می‌تواند بر بازار‌های انرژی و زنجیره‌های تامین در سراسر جهان تأثیر بگذارد و قیمت‌های مصرف‌کننده را بالاتر ببرد. جدیدترین تهدید برای تجارت جهانی، به ویژه تجارت نفت و محصولات نفتی، ناشی از حوثی‌های یمن است که به کشتی‌های تجاری در دریای سرخ و نزدیکی تنگه حیاتی آن، یعنی تنگه باب المندب تشدید شده است.

تنگه باب المندب یک نقطه حیاتی برای جریان‌های بین المللی نفت و گاز طبیعی است. کانال سوئز، خط لوله SUMED و تنگه باب المندب مسیر‌های استراتژیک برای ارسال نفت و گاز طبیعی خلیج فارس به اروپا و آمریکای شمالی هستند. اداره اطلاعات انرژی ایالات متحده (EIA) در گزارش‌های خود گفته که مجموع محموله‌های نفت از طریق این مسیر‌ها عبور می‌کند، ۱۲ درصد از کل نفت تجارت دریایی را در نیمه اول سال ۲۰۲۳ تشکیل می‌دهد و محموله‌های گاز طبیعی مایع (LNG) عبوری از این کانال حدود ۸ درصد از تجارت LNG در سراسر جهان است.

در سال جاری، جریان نفت از طریق مسیر دریای سرخ/کانال سوئز پس از تحریم نفتی روسیه که صادرات نفت خام روسیه را به سمت آسیا سوق داد، افزایش یافت. بر اساس برآورد‌های EIA، در نیمه اول سال ۲۰۲۳، نفت خام به سمت شمال که از کانال سوئز و خط لوله SUMED جریان می‌یافت، نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۲۰ بیش از ۶۰ درصد افزایش یافته است، زیرا تقاضا در اروپا و ایالات متحده که در دوران کرونا کاهش یافته بود، رو به افزایش است. علاوه بر این، تحریم‌های نفتی روسیه که از اوایل سال ۲۰۲۲ آغاز شد، تجارت جهانی را تغییر داد و اروپا را به واردات نفت بیشتر از خاورمیانه از طریق کانال سوئز و واردات کمتر از روسیه سوق داد.

بیشتر بخوانید:

بحران دریای سرخ چه تاثیری بر قیمت نفت می‌گذارد؟

به گزارش کیان آنلاین تحلیلگران می‌گویند از آنجایی که غول‌های کشتیرانی کانتینری و شرکت بزرگ نفت بریتیش پترولیوم ترانزیت از طریق مسیر دریای سرخ/کانال سوئز را متوقف کرده‌اند، اروپا بیش از همه در معرض مختل شدن جریان نفت خام و محصولات از خاورمیانه و آسیا خواهد بود.

به دنبال تشدید حملات حوثی‌ها، شرکت بزرگ نفتی بی پی در اوایل این هفته گفت که به طور موقت تمام محموله‌ها از طریق دریای سرخ را به حالت تعلیق در می‌آورد و به آخرین شرکت بزرگی تبدیل می‌شود که حرکت کشتی‌ها را در این منطقه متوقف کرده است. این اقدام بریتیش پترولیوم بر زنجیره‌های تامین جهانی تاثیر خواهد گذاشت. غول‌های کشتیرانی کانتینری Maersk Tankers، A.P. Moller-Maersk، Hapag-Lloyd، MSC، Evergreen و CMA CGM همگی گفته اند تا زمانی که وضعیت امنیتی بهبود نیابد، کشتی هایشان از کانال سوئز عبور نخواهد کرد.

ایالات متحده این هفته عملیات امنیتی چندملیتی جدیدی را اعلام کرد که در آن به همراه بریتانیا، بحرین، کانادا، فرانسه، ایتالیا، هلند، نروژ، سیشل و اسپانیا به طور مشترک قرار است به چالش‌های امنیتی در جنوب دریای سرخ و خلیج عدن، واکنش نشان دهند.

اما تا زمانی که وضعیت امنیتی در این منطقه بهبود نیابد، بسیاری از شرکت‌های کشتیرانی محموله‌هایشان را از طریق جنوب آفریقا منتقل خواهند کرد. مسیر Cape of Good Hope هفته‌ها به مدت زمان سفر کشتی‌ها و هزینه‌های اضافی و تاخیر در تجارت جهانی کالا اضافه می‌کند. نرخ بار و بیمه نیز در روز‌های اخیر افزایش یافته است.

اگر کشتی‌ها به سمت ایستگاه‌های جایگزین مانند دماغه امید نیک حرکت کنند، مدت زمان سفر محموله‌های نفتی در مسیر‌های اصلی خاورمیانه به اروپا، از هند به اروپا، و از روسیه به هند و چین بین ۵۸ تا ۱۲۹ درصد افزایش می‌یابد. بر اساس گزارش Vortexa. بیشترین درصد افزایش مربوط به مدت زمان سفر محموله ایست که به از مسیر خاورمیانه به مدیترانه می‌رود. این سفر به جای ۱۷ روز، ۳۹ روز طول خواهد کشید.

به گفته تحلیلگران اویل پرایس، عرضه نفت و گاز به خودی خود مورد تهدید قرار نمی‌گیرد و ظرفیت تغییر مسیر به گزینه‌های جایگزین وجود دارد، اما این امر هزینه دارد و ممکن است شاهد افزایش ۱۰۰ درصدی نرخ حمل‌ونقل اقیانوسی باشیم.