کیان آنلاین – لیلا فرهادی: رئیس بانک مرکزی هفته گذشته در یک سخنرانی بدون بردن نام هیچ گروهی اعلام کرد قرار نیست هیچ تغییری در سیاست ارزی کشور ایجاد شود و «هرکس» هر ارزی دارد باید به سیستم بانکی کشور برگرداند. محمدرضا فرزین با بیان اینکه «ارز مفت به کسی نمی‌دهیم» تاکید کرد: «دست هر کس ارز هست باید برگرداند، زیرا ارز متعلق به عموم جامعه است.»
به نظر می‌رسد خطاب رئیس بانک مرکزی به صادرکنندگان بوده است. این در حالی است که مساله پیمان سپاری ارزی یکی از معضلات صادرکنندگان است.
چندین سال است که صادرکنندگان موظف هستند ارز حاصل از صادرات خود را به کشور برگردانند و آن را با قیمت ۳۸ تا ۴۰ هزار تومان به بانک مرکزی بدهند. اما فعالان اقتصادی این سیاست را ضد صادرات می‌دانند و درباره تبعات آن هشدار داده‌اند اما دولت ظاهرا قصد عقب‌نشینی ندارد.
هدف دولت از اجرای این سیاست، کنترل نرخ ارز و بازار ارز در شرایط کمبود در آمد‌های ارزی کشور است. اینکه دولت با وجود ادعای آزاد شدن ۶ میلیارد دلار بدهی‌های کشور در کره جنوبی و افزایش فروش نفت همچنان بر پیمان سپاری ارزی اصرار دارد نشان می‌دهد وضعیت ذخایر ارزی مطلوب نیست. این در حالی است که فرزین هفته گذشته تاکید کرده ذخایر ارزی کشور بسیار مطلوب است و کشور هیچ کمبودی در مورد ارز ندارد و نباید حرف کسانی که می‌گویند دولت قصد افزایش نرخ ارز برای تامین کسری بودجه را دارد کوش کرد.
در مورد مشکل پیمان‌سپاری ارزی و هشدار دولت به صادرکنندگان به نظر می‌رسد نظر تجار همچنان مثبت نیست، هفته گذشته روسای اتاق‌های بازرگانی کشور در نامه‌ای به سران قوا، موانع و مشکلات این نوع پیمان‌سپاری را اعلام کنند و از مضرات این شیوه برای صادرات پرده بردارند.
روسای اتاق‌های بازرگانی سراسر کشور پیشنهاد‌هایی در ۶ بند ارائه کردند؛ از جمله معافیت بخش کشاورزی، صنایع‌دستی و فرش دستبافت از مهر ۱۴۰۲ از تعهد ارزی، پیگیری سیاست تعاملی و گسترش روش‌های برگشت ارز به قیمت بازار آزاد برای کلیه بخش‌ها و پرهیز از هرگونه اعمال قیمت دستوری و ایجاد سقف قیمت در سامانه‌های مختلف و اصلاح قیمت ارز کالا‌های اساسی براساس قیمت بازار و تورم تعدیل با شیب منطقی برای جلوگیری از تجربه ارز ۴۲۰۰ تومانی و نیز بخشودگی کارت‌های بازرگانی فعالان و صادرکنندگان کوچک کشور با مانده تعهد ارزی زیر ۱۰۰هزار یورو به صورت کامل و رفع تعلیق آنها.
احتمال معافیت ارزی صادرکنندگان
یک عضو اتاق بازرگانی ایران به کیان آنلاین خبر داده که «اتاق بازرگانی به تازگی این مساله را با دولت مطرح کرده و معاون وزیر خارجه در امور اقتصادی وعده داده که صادرکنندگان با ارز ریال را از این قاعده مستثنا کنند.»
یکی از مشکلاتی که در این مسئله رخ داده، ماجرای صف‌های طولانی است؛ چنانچه به گفته کسانی که درگیر این مسئله هستند، «در فرودگاه امام یک صف طولانی برای دریافت ارز مسافرتی تشکیل می‌شود.» منتقدان می‌گویند «این صف برای کشوری که صادرکننده پسته و زعفران و دارو‌های گیاهی‌اش را مجبور می‌کند ارز حاصل از صادراتش را با نرخ نیمایی به دولت بدهد بد است.»
منتقدان طرح می‌گویند: «اگر کسی می‌خواهد برود مسافرت، باید دلار مسافرتی‌اش را با قیمت آزاد بخرد نه اینکه دولت با یارانه به مسافر خارجی دلار بدهد، اما بازرگان را مجبور کند که ارز حاصل از صادراتش را به نرخ نیمایی عرضه کند. چه دلیلی دارد دلار صادر کننده را به نرخ نیمایی بخریم و دولت بگوید مجبوری به من بدهی و این را بدهیم به مردم که بروند سفر تفریحی؟»
یک عضو اتاق بازرگانی به کیان آنلاین خبر داده که «این مساله با مهدی صفری معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت خارجه مطرح شده و او قول داده مساله را پیگیری کند.» به گفته این فرد، «دولت وعده داده که صادرکنندگان به افغانستان را که تجارتشان به صورت ریالی است، از واریز ارز حاصل از صادرات به نرخ نیمایی معاف کند و ارز آنها بر اساس نرخ بازار خریداری شود.»
