کیان آنلاین – شیوا سپهری: بر اساس خبری که پنجشنبه شب به بیرون درز کرده بود، بازار ارز دستخوش تحول شد. این خبر حاکی از توافق ایران و آمریکا بر سر آزادسازی پول‌های بلوکه شده در ازای آزادی پنج زندانی سیاسی دو تابعیتی بود. خبری که از همان ساعات اولیه واکنش‌های مختلفی از سوی سیاسیون دو کشور به ویژه جمهوری‌خواهان آمریکا در بر داشت. در همان نیمه شب قیمت دلار در نتیجه این شوک ارزی هزار تومان کاهش یافت و خیلی از کارشناسان اعتقاد داشتند که انتظارات کاهش در بازار ارز دامنه‌دار خواهد بود. البته برخی از کارشناسان اقتصادی معتقدند این خبر تحول بزرگی در بازار ایجاد نخواهد کرد. آلبرت بغزیان کارشناس اقتصادی در گفتگو با کیان‌آنلاین درباره تأثیرات خبر آزادسازی پول‌های بلوکه شده در ایران اظهار داشت: «تاکنون چند بار شوک‌های اینچنینی به بازار ارز را شاهد بوده‌ایم. یک بار صحبت از این بود که مذاکراتی برای آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران در جریان است. همین خبر نزدیک هزار تومان بر ریزش ارز تاثیر گذاشت. با اینحال اتفاقی خاصی نیفتاد.»
او ادامه داد:« بعد از آن بهبود روابط با عربستان مطرح شد و اینکه عربستان می‌تواند با کشورهای عربی از جمله عراق مذاکره کند تا پول‌های بلوکه شده کشور آزاد شود. این خبر نیز تاثیر خود را بر بازار ارز گذاشت اما بعد از مدتی نرخ دلار به جای قبلی برگشت. خبر آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران در کره جنوبی خبر مهمی است و امیدواریم که این دیپلماسی به کار گرفته شده واقعا بتواند دلارهای ایران را باز گرداند و آمریکا اجازه آزاد شدن پول‌های ایران را بدهد. امیدواریم که این اتفاق محقق شود و در پی آن نیز اخبار خوبی شنیده شود و بقیه دلارهای کشور نیز آزاد شود. »
وی با اشاره به اب شدن پول‌های مسدود شده ایران در بانک‌های کره جنوبی بیان کرد: «بازنده اصلی مسدودسازی پول‌ها، ایران بوده است. پول مسدود شده ما آن زمان به پول کره جنوبی یعنی وون بوده است و الان اگر آن را به دلار تبدیل کنیم، ارزش آن کمتر می‌شود. ضمناً ما فرصت زیادی هم در این خصوص از دست داده‌ایم. استفاده‌ایکه کره جنوبی از این پول‌ها برده، برای ایران جبران نمی‌شود. این در این فرصت از دست رفته ما می‌توانستیم برای ظرفیت‌سازی در کشور از این بهره بگیریم که نشد. »
این کارشناس اقتصادی با اشاره به شروط امریکا برای آزاد کردن پول‌های بلوکه شده ایران گفت: «این انتظار می‌رفت که پول‌های بلوکه شده ایران به صورت مستقیم آزاد نشود و ما غیر مستقیم و با نظارت آمریکا برای کالاها آن را دریافت کنیم.»
بغزیان در پاسخ به این پرسش که آیا ممکن است تاثیر توافق اخیر ایران و آمریکا بر بازار ارز موقتی باشد، گفت: «واقعیت این است که شوک آزاد شدن وجوه بلوکه شده ایران باید بیش از این اثرگذار می‌شد و مقدار تاثیری که تا الان در بازار دلار شاهد بودیم، نشان دهنده این است که بازار اعتماد خود را به اخبار اینچنینی از دست داده است. این امر نشان می‌دهد که چندان اطمینان وجود ندارد که این پول‌های آزاد شده را با چه شیوه‌ای و تهاتر با چه کالایی قرار است به مصرف برسانیم.»
وی افزود: «اینکه این پول‌ها را صرف کالای اساسی می‌کنیم یا در جهت افزایش ظرفیت تولید و خرید دارو استفاده می‌کنیم اهمیت دارد. هنوز بازار اطمینانی در این خصوص ندارد. اگر اطمینان حاصل شود، ریزشی در بازار ارز در همین حد و حدود خواهیم داشت. ضمناً باید اقدامات در راستای این خبر ادامه‌دار باشد. در غیر این صورت اثر آن خیلی زود خنثی می‌شود. اگر این پول صرف خرید تعدادی کالا شود، چندان اثر ماندگار خود را بر بازار ارز حفظ نمی‌کند و شاهد ریزش موقتی بازار خواهیم بود.»
این کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: «اگر پول‌های بلوکه شده ایران در کره جنوبی به صورت یکباره آزاد شود، شوک قوی‌تری به بازار ارز و دیگر بازارها وارد خواهد کرد تا اینکه این پول‌ها در طول یکسال آزاد شود. اگر پول‌ها یکی دو هفته‌ای آزاد شود، حجم تاثیرات بر بازارها بیشتر خواهد بود.»
بغزیان با بیان اینکه آنچه اهمیت دارد این است که تشخیص دولت و بانک مرکزی برای تخصیص این پول‌ها در چه حوزه‌ای باشد، گفت: «اگر به سراغ اقلام دارویی، تامین تاسیسات پزشکی، تاسیس ناوگان حمل و نقل هوایی، ریلی و جاده‌ای برویم و به بخش‌های تولیدی کمک کنیم که تولید کالای اساسی و پرورش دام و طیور می‌کنند، می‌توان به تاثیرات آن به شرایط کشور امیدوار بود. اگر صرفا کالای اساسی مصرفی وارد کنیم، تا توزیع شود و به دست مردم برسد، محتکران اولین کسانی هستند که سود می‌برند.»
بغزیان با اشاره به تاثیر نوافق اخیر ایران و آمریکا گفت: «با توجه به نیازهای دولت در حوزه کسری بودجه و احتمال فروش برخی از آن در بازار آزاد، بعید است که دلار خیلی نرخ‌های پایینی را ببیند و بعید هم هست که ریزش دلار خیلی ماندگار باشد.»
او ادامه داد: «اطمینان به بازار اهمیت زیادی دارد. اگر بانک مرکزی بتواند همین نیاز ارزی که مرکز مبادله شناسایی می‌کند و جواب داده می‌شود، پیش ببرد، می‌توان منتظر اتفاقات بهتری در حوزه نرخ ارز بود اما تا زمانی که بانک مرکزی رویه خود را تغییر ندهد و حداقل بالا نخواهد رفت. در واقع ثبات ارزی در کوتاه مدت محتمل تر است.»
