کیان آنلاین– آرمان صالحی: آیا سال ۲۰۲۳ سال رشد اقتصادی است یا رکود در راه است؟ اگرچه ایران به دور از هرگونه مناسبات بین‌المللی است و فعلا به سبب تحریم‌ها در انزوای کامل به سر می‌برد، اما همین موضوع که آینده اقتصاد جهان در سال ۲۰۲۳ چگونه خواهد بود نیز برای ایرانیان نیز اهمیت دارد. صندوق بین المللی پول پیش‌بینی کرده که رشد تولید ناخالص داخلی جهانی از ۶ درصد در سال ۲۰۲۱ به ۳.۲ درصد در سال ۲۰۲۲ و ۲.۷ درصد در سال ۲۰۲۳ کاهش خواهد یافت. دانیل لاکال نویسنده و اقتصاددان موسسه Tressis Gestion به CNBC گفته «پتانسیل رونق دوباره اقتصاد چین، بهترین اتفاقی است که بازار‌ها می‌توانند برای سال ۲۰۲۳ انتظار داشته باشند؛ این در حالی است که اقتصاد جهانی احتمالاً با یک دهه رکود و رشد کند مواجه خواهد بود.
اقتصاد مناطق سراسر جهان با شوک‌های متعددی دست و پنجه نرم کرده‌اند؛ از حمله روسیه به اوکراین گرفته تا اقدامات مداوم چین برای مقابله با کووید ۱۹ که باعث افزایش تورم و تضعیف فعالیت‌های اقتصادی شده است. در چنین شرایطی صندوق بین‌المللی پول اکنون پیش‌بینی می‌کند که رشد تولید ناخالص داخلی جهانی از ۶ درصد در سال ۲۰۲۱ به ۳.۲ درصد در سال ۲۰۲۲ و ۲.۷ درصد در سال ۲۰۲۳ کاهش خواهد یافت. در همین حال، پیش‌بینی می‌شود که تورم جهانی از ۴.۷ درصد در سال ۲۰۲۱ به ۸.۸ درصد در سال جاری افزایش یابد، سپس پس از کاهش به ۶.۵ درصد در سال ۲۰۲۳، به ۴.۱ درصد تا سال ۲۰۲۴ برسد.
————–
بیشتر بخوانید: پیش‌بینی افول اقتصادی چین
————–
تاثیر اقتصاد چین بر جهان
چین اخیرا اعلام کرد که به زودی یعنی تاریخ ۸ ژانویه، قرنطینه اجباری برای مسافرانی که وارد چین می‌شود را بر می‌دارد. این اتفاق نشانه پایان سیاست موسوم به کوید صفر است که فعالیت‌های اقتصادی این کشور را به شدت تحت تاثیر قرار داده بود. لاکال گفته تصویر فعلی اقتصاد چین، تیره است، رشد دوباره اقتصاد چین نه تنها برای رشد بقیه جهان، بلکه به‌ویژه برای آمریکای لاتین و همچنین برای آفریقا ضروری است.
بازگشایی اقتصاد چین مطمئناً رشد قابل توجهی را در سرتاسر جهان به همراه خواهد داشت، اما همچنین این یک عامل بسیار مهم برای صادرکنندگان آلمانی و فرانسوی است که فشار قرنطینه و مشکلات فعالیت‌های اقتصادی خود در چین را در این مدت با تمام وجود احساس کرده‌اند. با این حال، لاکال معتقد است که تغییر سیاست کوید صفر ۱۹، در کوتاه مدت نمی‌تواند اقتصاد جهان را به قبل از دوران شیوع کرونا بازگرداند.
لاکال می‌گوید: من فکر می‌کنم که ما احتمالاً وارد یک دهه رشد بسیار ضعیف خواهیم شد که در آن اقتصاد‌های توسعه یافته اگر بتوانند در بهترین حالت با رشد ۱ درصدی در سال مواجه خواهند بود. اتفاق بدتر، اما این است که ما در جهان با تورم بالا همچنان مواجه خواهیم بود. من فکر می‌کنم که ما در حال حاضر با تاثیر بسته‌های محرک عظیمی که در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ در دوران شیوع کرونا برای حمایت صنعت و مردم اجرا شد زندگی می‌کنیم و وقتی تاثیرات آن‌ها تمام شود، شرایط سخت‌تر خواهد شد. با این حال، با وجود دورنمای تیره، او تاکید کرد که بحران‌های وحشتناک و بزرگی در افق آینده وجود ندارد.
اما این همه ماجرا نیست. روز گذشته بانک جهانی هشدار داده اقتصاد جهان به شکل خطرناکی در آستانه رکود قرار دارد. این رکود به زعم بانک جهانی حدود پنجاه درصد خواهد بود و طبق پیش‌بینی‌ها بیسرین تاثیر آن برای کشورهای ضعیف، کشورهای در حال تحریم و همچنین مردم ضعیف خواهد بود.
اقتصاد جهان و تاثیر آن بر ایران
خواندن عبارت کشورهای در حال تحریم، کافی است تا سویه نگاه‌ها به سمت ایران بچرخد؛ کشوری که فعلا بیشترین حد تحریم را به همراه کره شمالی و ونزوئلا تجربه می‌کند. آیهان کوزه اقتصاددان ارشد بانک جهانی گفته «پیش‌بینی کاهش رشد اقتصادی نود و پنج درصد اقتصاد‌های پیشرفته و حدود هفتاد درصد بازار‌های نوظهور و اقتصاد‌های در حال توسعه را شامل می‌شود. اقتصاد‌های پیشرفته به هیچ وجه عملکرد خوبی ندارند.»
اما راه‌هایی هم برای مقابله در نظر گرفته شده است؛ چنانچه آیهان کوزه گفته «سیاستگذاران پیش از هر چیز باید اصلاحات لازم را انجام دهند. اجرای نظارت‌های مالی و پولی و سیاست‌های مالی قدرتمند؛ این سیاست‌ها باید کاربردی باشند؛ باید به ثبات قیمت‌ها توجه شود. افزون بر این، باید طرح‌های مالی میان مدت داشته باشند. در سطح جهانی هم ما باید با یکدیگر همکاری داشته باشیم؛ همکاری‌های خودمان را بهتر کنیم تا بر این مشکلات غلبه کنیم و خطر رکود جهانی را کاهش دهیم و چالش‌های بزرگ تری، نظیر تغییرات آب و هوایی، را که پیش روی ماست حل کنیم.»
اگرچه راه‌های پیشنهادی وجود دارد، اما به نظر می‌رسد این راه‌ها چندان به کار ایران نیاید؛ چه اینکه وضعیت به گونه‌ای است که تحریم‌ها و نحوه سیاستگذاری‌های اقتصادی در ایران، کمترین فضا را برای هرگونه اصلاح باقی گذاشته است. مهراد عباد عضو نمایندگان اتاق بازرگانی تهران به خبرگزاری ایلنا گفته «مهم ترین مسئله برای ارتباطالت خارجی، امور بانکی است که از ابتدای تحریم‌ها، اعتبارات اسنادی به نوعی از ایران حذف شد و شرکت‌های خارجی پس از تحریم‌ها دیگر با ایران ارتباط نگرفتند.»
عباد همچنین گفته «اوایل کشورهای کوچکتر خرید و فروش و مبادله داشتند اما آن‌ها نیز از دور خارج شدند. به عنوان مثال چینی‌ها پاسخ درخواست ایرانی‌ها را به دلیل تحریم‌ها نمی‌دهند و از آن جایی که ما مراودات بسیار خوبی با چین داریم اما در عین حال با تحریم روبرو هستیم، و در انتقال‌های مالی پول‌ها بلوکه شده و برگشت داده می‌شود و شکایت‌های بسیاری از آن صورت گرفته که تمام این‌ها بخاطر تحریم‌ها بود.»
