کیان آنلاین – رایان حسینی: وضعیت گمرک ایران و پاکستان بعد از حمله موشکی سپاه در پاسخ به عملیات تروریست‌ها به راسک چگونه است؟ آیا مسیر مبادلات دو کشور تغییر کرده است. کیان آنلاین این سوال را پاسخ داده است.
شب گذشته سپاه پاسداران به پایگاه‌های گروه جیش‌العدل در خاک پاکستان حمله کردند. این حمله در ادامه عملیات‌های انتقام سپاه در عراق و سوریه، به عنوان پاسخی به اقدام تروریستی این گروه علیه یک پاسگاه انتظامی در شهرستان راسک استان سیستان و بلوچستان در هفته‌های اخیر کلید خورد. سپاه در بیانیه‌ای این حمله را تایید کرده و رسانه‌های سپاه نیز منطقه مورد هدف را منطقه‌ای به نام کوه سبز در استان بلوچستان پاکستان خوانده‌اند. از نظر نهادهای امنیتی در ایران این منطقه مقر جیش العدل در پاکستان بوده است.
مرز ایران و پاکستان
پاکستان و ایران حدود ۹۰۰ کیلومتر مرز مشترک منطقه زرغون غر یا همان منطقه کوه سبز، رشته‌کوهی واقع در شرق ناحیه کویته در ایالت بلوچستان در غرب پاکستان است. این منطقه از مرز میرجاوه ایران نزدیک به ۸۰۰ کیلومتر فاصله دارد؛ بنابراین به نظر می‌رسد نام این منطقه به اشتباه در خبر‌ها منتشر شده است. وزارت خارجه پاکستان گفته حمله به نقطه‌ای در نزدیکی شهر «پنجگور» انجام شده که با مرز ایران کمتر از ۱۰۰ کیلومتر فاصله دارد.
بر اساس بیانیه وزارت امور خارجه پاکستان، اقدام ایران نقض حاکمیت پاکستان بوده و طبیعی است چنین واکنشی، مبادلات در مرزهای دو کشور را نیز تحت تاثیر قرار بدهد.
ایران و پاکستان چندین مرز زمینی برای تبادلات تجاری دارند که مهمترین آن‌ها «گذرگاه میرجاوه» است. گمرکات زاهدان، میلک، چابهار، پیشین، گمشاد، کوهک و جالق سراوان و بازارچه ریمدان از دیگر گذرگاه‌های زمینی بین ایران و پاکستان هستند که محصولاتی صادراتی ایران به پاکستان از طریق آن‌ها جابجا می‌شود.
در هفت ماهه نخست امسال میزان کالا‌های صادراتی ایران به پاکستان از نظر ارزش ۳۱ درصد و از حیث وزن ۸ درصد رشد داشتند که عمده آن‌ها کلینکر، سیمان، زغال سنگ، خرما، کنسانتره سنگ آهن، گاز، پودر رختشویی، میوه، سنگ نمک، کاشی و محصولات کشاورزی تشکیل می‌دادند.
روابط تجاری ایران و پاکستان به خطر افتاده است؟
پسوالی که مطرح است این که آیا حمله روز گذشته روابط تجاری ایران و پاکستان را به خطر انداخته است؟ کارشناسان بر این باورند که اقدام ایران تاثیر و پیامد‌های طولانی مدتی بر روابط دو جانبه دو کشور خواهد گدذاشت که انتظار می‌رود در همه سطوح اعم از سیاسی، امنیتی و تجاری بازتاب داشته باشد.
«محمود تهیدست» عضو هیات مدیره اتاق بازرگانی ایران و پاکستان ظهر چهارشنبه به کیان آنلاین گفته «تا این لحظه هنوز هیچ اتفاقی نیفتاده و چیزی هم مشخص نیست، اما آنچه مسلم است این است که گمرک بین دو کشور فعال است .»
او گفته «تجارت دارد مسیر خودش را می‌رود و با حوادث سیاسی اخیر هیچ اختلالی ایجاد نشده است.» و تاکید کرده «عبور و مروز کامیون‌ها به صورت نرمال در حال انجام است.»
اگرچه تا این لحظه همه چیز عادی است، اما خطر تشدید تنش‌ها جدی است. «کامران بخاری» مدیر ارشد مؤسسه استراتژی و سیاست از واشنگتن به الجزیره گفته «پاکستان می‌تواند به حملات پاسخ دهد اما چنین اقدامی می‌تواند به معنای یک درگیری بالقوه طولانی مدت برای پاکستان باشد و این یعنی بعد از افغانستان در غرب و هند در شرق، پاکستان دست به اقدامی بزند که در مرز سوم، درگیری جدیدی آغاز شود.»
بخاری گفته «اطمینان ندارم که دولت اسلام آباد برای چنین استراتژی، آمادگی داشته باشد.»
الجزیره در گزارش خود نوشته برای اینکه پاکستان پاسخی بدهد، هم توجیه و هم فشار هر دو وجود دارند. پاکستان می‌تواند از طریق کانال‌های دیپلماتیک از بالاترین مقام‌های ایرانی بخواهد حمله موشکی به پاکستان را جبران کنند، اما اگر این تلاش‌ها شکست بخورد، اتفاقات دیگری هم پیش روست.