چرا بانک‌ها وام ساخت مسکن نمی‌دهند؟

کیان آنلاین– تجارت نیوز نوشت: یکی از مشکلاتی که مسکن در دو سال گذشته با آن درگیر بوده، بحث امتناع بانک‌ها از پرداخت تسهیلات مربوط به این بخش است. بر اساس گفته کارشناسان، مدت بالای پرداخت تسهیلات مسکن و سود کم آن باعث شده است این نهادها ترجیح دهند منابع مالی خود را جایی سرمایه‌گذاری کنند که هم سریع‌تر به آنها بازگردند و هم سود بیشتری برای آنها به ارمغان آورند.

بیشتر بخوانید:

واکنش مردم به اقساط عجیب وام مسکن

برای مثال داده‌های مربوط به سال 1400 نشان می‌دهد، بانک‌ها در 6 ماه اول سال 1400، معادل دو هزار میلیارد تومان پرداخت کرده‌اند که این رقم در 6 ماهه دوم 1400 به حدود هزار و 760 میلیارد تومان رسیده است. جمع این ارقام در پایان سال 1400 به سه هزار و ۷۶۰ هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود. این در حالی‌ست که بانک‌ها مکلف شده بودند در این بازه حداقل ۳۶۰ هزار میلیارد تومان، وام برای ساخت مسکن در طرح نهضت ملی مسکن اعطا کنند.

میزان پرداخت وام مسکن در نیمه اول سال 1402

با وجود آنکه در این دو سال، بانک‌ها از سوی دولت تهدید به جریمه برای همکاری نکردن در پرداخت تسهیلات مربوط به بخش مسکن شده‌اند، اما آخرین داده‌ها نشان می‌دهد در نیمه اول سال 1402، تنها معادل ۱۰۵‌ هزار میلیارد تومان وام ساخت یا وام در گردش حساب از سوی کل شبکه بانکی در کشور پرداخت شده است.

با توجه به اینکه این مبلغ برابر با ۹۳‌ درصد تسهیلات پرداختی بانک‌ها به بخش مسکن است، بنابراین سهم کل بخش مسکن از تسهیلات بانکی پرداخت شده در ۶ ماه نخست امسال معادل ۱۱۲‌ هزار میلیارد تومان بوده است. سهم بخش مسکن از تسهیلات شبکه بانکی و در ۶ ماه اول سال 1402 معادل ۵.۵‌ درصد از کل تسهیلات بانکی بوده است.

محمدرضا رضایی کوچی، رئیس کمیسیون عمران مجلس در مورد وام‌های مربوط به نهضت ملی مسکن به مهر گفته است: بانک‌ها مکلف شدند ۳۶۰ هزار میلیارد به مسکن اختصاص دهند تنها ۲۰ درصد از این مهم را در نظر گرفتند.

ناکامی وام‌های مسکن نشان از چه دارد؟

البته در پرداخت نشدن وام‌های مربوط به نهضت ملی مسکن، علاوه بر امتناع بانک‌ها دلیل دیگری نیز نهفته است؛ آغاز نشدن پروژه‌‌‌های نهضت ملی مسکن یکی از چالش‌های جدی در این مسیر است. همین امر می‌تواند پس از گذشت بیش از دو سال دلیل مهمی برای عدم تخصیص منابع این بانک‌ها به جامعه هدف باشد؛ زیرا برای دریافت وام ساخت، سازنده‌‌‌ها نیز باید پروژه‌‌‌های خود را به مرحله مشخصی رسانده باشند تا مطابق با شرایط بتوانند مشمول دریافت وام ساخت مسکن شوند.

با این حال اما دولت از پذیرش قانون طفره می‌رود و معتقد است که این کوتاهی از سوی بانک‌ها صورت گرفته است. بر همین اساس بانک‌ها در معرض جریمه و عزل مدیران قرار گرفته‌اند. به نحوی که گفته می‌شود بر اساس برنامه هفتم توسعه (در حال بررسی)، اگر به بانکی برای پرداخت تسهیلات مسکن تکلیف شد و آن بانک به این تعهد خود عمل نکرد، بانک مرکزی باید نسبت به عزل مدیرعامل این بانک اقدام کند.

در همین حال، امروز مدیرعامل صندوق ملی مسکن خبر داده است که بانک‌ها بابت عدم همراهی با نهضت ملی مسکن طی دو سال اخیر باید ۱۴۰ هزار میلیارد تومان جریمه پرداخت کنند، و تاکنون ۷۰ همت برگه تشخیص از سوی سازمان امور مالیاتی برای بانک‌های متخلف صادر شده است.

محمدرضا مهدیار اسماعیلی همچنین گفته است: دو میلیارد دلار منابع صندوق توسعه ملی به صندوق ملی مسکن واریز شده که رقم ریالی این منابع حدود ۸۰ هزار میلیارد تومان است، ۲۰ همت هم از محل تهاتر نفت به این صندوق واریز شده است.