کیان آنلاین، امروز آمدهایم که از یک موضوع جدی بحث نماییم و آن پرخوری عصبی است. به نظرتان پرخوری عصبی چیست و چطور درمان میشود؟
به بیان ساده باید بگوییم که پرخوری عصبی یک اختلال جدی در خوردن است که با دورههای مکرر پرخوری و به دنبال آن رفتارهای جبرانی مانند استفراغ، ورزش بیش از حد یا استفاده نادرست از ملینها مشخص میشود.
در این مقاله جامع، ما جنبههای مختلف پرخوری عصبی، از جمله علائم، عوامل موثر در پرخوری، رویکردهای درمانی مؤثر، داروها و استراتژیهای پیشگیری را بررسی خواهیم کرد.
با روشن کردن این اختلال پیچیده، هدف ما ارتقای درک، آگاهی و حمایت از افراد مبتلا به پرخوری عصبی است؛ پس اگر از این روال خسته شدهاید تا انتها همراه ما باشید.
علائم پرخوری عصبی
پرخوری عصبی با طیف وسیعی از علائم فیزیکی، احساسی و رفتاری مشخص میشود. در اینجا به بررسی برخی از علائم رایج مرتبط با پرخوری عصبی پرداختهایم.
دورههای مکرر پرخوری
افراد مبتلا به پرخوری عصبی درگیر دورههای مکرر پرخوری میشوند، جایی که مقدار زیادی غذا را در یک دوره زمانی مشخص مصرف میکنند. دورههای پرخوری اغلب با احساس از دست دادن کنترل و احساس گناه یا شرم پس از آن همراه است.
رفتارهای جبرانی
به دنبال یک دوره پرخوری، افراد مبتلا به پرخوری عصبی برای جلوگیری از افزایش وزن، رفتارهای جبرانی متفاوتی انجام میدهند. این رفتارها میتواند شامل استفراغ، استفاده نادرست از ملینها یا دیورتیکها، ورزش بیش از حد، روزه گرفتن یا درگیر شدن در رژیمهای غذایی سخت باشد.
اشتغال ذهنی به وزن و شکل بدن
افراد مبتلا به بولیمیا عصبی بهشدت با وزن و شکل بدن خود مشکل دارند. آنها ممکن است تصویر بدنی نامناسب از خود داشته باشند و مدام خود را با ایدهآلهای غیرواقعی مقایسه کنند. عزتنفس آنها اغلب بهشدت تحتتأثیر درک آنها از ظاهر فیزیکی خودشان است.
خوردن مخفیانه
افراد مبتلا به پرخوری عصبی ممکن است غذا را مخفی کنند و مخفیانه غذا بخورند تا اپیزودهای پرخوری خود را پنهان کنند. آنها ممکن است از رفتارهای خود احساس خجالت یا شرم کنند و تمام تلاش خود را میکنند تا آنها را از دیگران پنهان نگه دارند.
نوسانات وزن
به دلیل چرخه متناوب پرخوری و رفتارهای جبرانی، افراد مبتلا به پرخوری عصبی ممکن است دچار نوسانات وزن شوند. بااینحال، آنها ممکن است وزن نسبتاً طبیعی خود را حفظ کنند یا حتی کمی اضافهوزن داشته باشند.
مشکلات دندانی و سایر عوارض فیزیکی
قرار گرفتن مکرر دندان در معرض اسید معده در حین پاکسازی میتواند منجر به فرسایش، پوسیدگی و مشکلات لثه شود. افراد مبتلا به پرخوری عصبی ممکن است مشکلات گوارشی، عدم تعادل الکترولیت، کمآبی، اختلالات هورمونی و سایر عوارض سلامت جسمانی را نیز تجربه کنند.
علائم عاطفی و روانی
پرخوری عصبی اغلب شامل علائم عاطفی و روانی مانند احساس گناه، شرم و انزجار از خود پس از دورههای پرخوری است. افراد همچنین ممکن است افسردگی، اضطراب، عزتنفس پایین، کنارهگیری اجتماعی و مشکل در تمرکز را تجربه کنند.
توجه به این نکته مهم است که همه افراد مبتلا به پرخوری عصبی همه این علائم را نشان نمیدهند و شدت و فراوانی علائم میتواند متفاوت باشد.
مشکلات گوارشی
استفراغ مکرر و مصرف مسهل میتواند منجر به طیف وسیعی از مشکلات گوارشی شود. اینها ممکن است شامل رفلاکس اسید، سوزش معده مزمن، التهاب مری، زخم معده، یبوست، نفخ، و حرکات نامنظم روده باشد.
عدم تعادل الکترولیت
پاکسازی میتواند تعادل الکترولیتهای بدن از جمله پتاسیم، سدیم و کلرید را مختل کند. عدم تعادل الکترولیتها میتواند منجر به کمآبی، ضعف، خستگی، ضربان قلب نامنظم، سرگیجه و حتی آریتمی قلبی شود که میتواند تهدیدکننده زندگی باشد.
کمبودهای تغذیهای
الگوهای غذایی نامنظم و رفتارهای پاکسازی مرتبط با پرخوری عصبی میتواند منجر به دریافت ناکافی مواد مغذی ضروری شود. این کمبود میتواند منجر به کمبود ویتامینها، مواد معدنی، پروتئینها و سایر مواد مغذی حیاتی شود که به طور بالقوه باعث خستگی، ضعف، بهبود ضعیف زخم، ریزش مو، ناخنهای شکننده و عملکرد سیستم ایمنی بدن میشود.
عوارض قلبی عروقی
پرخوری عصبی میتواند فشار قابلتوجهی بر سیستم قلبی عروقی وارد کند. عدم تعادل الکترولیتها و کمآبی میتواند قلب را تحتفشار قرار دهد و به طور بالقوه منجر به ریتم غیرطبیعی قلب، تپش قلب، فشارخون پایین و حتی نارسایی قلبی شود.
اختلالات هورمونی
اختلال در دریافت تغذیه و نوسانات وزن در پرخوری عصبی میتواند سطح هورمونها را در بدن مختل کند. این اختلال میتواند منجر به قاعدگی نامنظم یا عدم وجود (آمنوره) در زنان، مشکلات باروری، عدم تعادل هورمونی و کاهش تراکم استخوان (پوکیاستخوان) در طول زمان شود.
عوامل مؤثر در پرخوری عصبی
پرخوری عصبی میتواند افراد را با هر جنسیت، سن و زمینهای تحتتأثیر قرار دهد. بااینحال، عوامل خاصی میتوانند خطر ابتلا به این اختلال را افزایش دهند. در این قسمت محتوا برخی از عوامل خطر وجود دارند که عبارتاند از:
عوامل بیولوژیکی
شواهدی وجود دارد که نشان میدهد استعداد ژنتیکی برای اختلالات خوردن از جمله پرخوری عصبی وجود دارد. افراد با سابقه خانوادگی اختلالات خوردن، سوءمصرف مواد یا اختلالات خلقی ممکن است در معرض خطر بیشتری باشند. تغییرات در شیمی مغز و عدم تعادل انتقالدهندههای عصبی نیز ممکن است در این رویکرد نقش داشته باشند.
عوامل روانی
برخی ویژگیها و شرایط روانی میتوانند خطر ابتلا به پرخوری عصبی را افزایش دهند. اینها ممکن است شامل عزتنفس پایین، کمالگرایی، نارضایتی از بدن، تصویر منفی بدن، تکانشگری، مشکل در مدیریت احساسات و تمایل به انتقاد از خود باشد.
عوامل محیطی
تأثیرات محیطی میتوانند به ایجاد پرخوری عصبی کمک نمایند. فشارهای جامعه برای دستیابی به شکل یا اندازه خاصی از بدن، تصاویر رسانهای میتواند بر تصور شخص تأثیر بگذارند.
تجارب آسیبزا، سوءاستفاده، اختلال در عملکرد خانواده و درگیریهای بینفردی نیز میتوانند در ایجاد پرخوری عصبی نقش داشته باشند.
رژیم غذایی و رفتارهای متمرکز بر وزن
درگیر شدن در رژیم غذایی محدود، اقدامات کاهش وزن شدید، یا اشتغال ذهنی به وزن و ظاهر میتواند خطر ابتلا به پرخوری عصبی را افزایش دهد.
ویژگیهای شخصیتی
برخی از ویژگیهای شخصیتی ممکن است با افزایش خطر ابتلا به پرخوری عصبی مرتبط باشند. اینها میتواند شامل کمالگرایی، سطوح بالای اضطراب، عزتنفس پایین، تکانشگری و نیاز به کنترل باشد.
اختلالات روانی همزمان
افراد مبتلا به سایر اختلالات سلامت روان، مانند افسردگی، اختلالات اضطرابی، اختلال وسواس فکری – اجباری OCD، اختلالات سوءمصرف مواد، یا رفتارهای خودآزاری، ممکن است در برابر ابتلا به پرخوری عصبی آسیبپذیرتر باشند. مهم است که بدانیم این عوامل خطر با روشهای پیچیدهای در تعامل هستند و تجربه هر فرد منحصربهفرد است.
برای درمان پرخوری عصبی چه کنیم؟
درمان پرخوری عصبی معمولاً شامل یک رویکرد چندرشتهای است که جنبههای فیزیکی، روانی و تغذیهای این اختلال را مورد توجه قرار میدهد.
هدف آن کاهش و در نهایت ازبینبردن چرخههای پاکسازی بیش از حد، بهبود رفاه کلی و ایجاد یک رابطه سالم است. در اینجا برخی از اجزای رایج درمان پرخوری عصبی عبارتاند از:
- ارزیابی پزشکی
- رواندرمانی
- مشاوره تغذیه
- دارودرمانی
- گروههای حمایتی و حمایت همتایان
- مشارکت خانواده
- پرداختن به شرایط همزمان
- خودمراقبتی و مدیریت استرس
چه قرصی برای درمان پرخوری عصبی مناسب است؟
هنگامی که صحبت از درمان پرخوری عصبی میشود، دارو معمولاً رویکرد خط اول نیست. بااینحال، در موارد خاص، دارو ممکن است بهعنوان کمکی برای رواندرمانی و سایر مداخلات در نظر گرفته میشود. در اینجا برخی از داروهایی که ممکن است برای درمان پرخوری عصبی تجویز شوند آورده شده است. البته مصرف هر دارویی باید زیر نظر پزشک متخصص باشد.
- سروتونینها (SSRIs)
- سایر داروهای ضدافسردگی
- داروهای ضداضطراب
توجه به این نکته مهم است که استفاده از دارو در درمان پرخوری عصبی باید توسط یک متخصص واجد شرایط باشد. دارو هرگز نباید بهعنوان یک درمان مستقل برای پرخوری عصبی تلقی شود، بلکه باید بخشی از یک برنامه درمانی جامع رواندرمانی و مشاوره تغذیه باشد. تصمیم برای تجویز دارو و انتخاب داروی خاص باید بر اساس شرایط منحصربهفرد آن شخص، شدت علائم و سابقه پزشکی باشد.
بایدهای برخورد با فرد مبتلا به پرخوری عصبی
- خود را آموزش دهید و آگاه باشید
- محیط حمایتی مناسب بسازید
- از مشاور کمک بگیرید
- شنونده خوبی باشید
- فرد را تشویق کنید
- به حریم خصوصی و محرمانه بودن احترام بگذارید
- تصویر بدن سالم را ترویج دهید
نباید برخورد با فرد مبتلا به پرخوری عصبی
- قضاوت یا انتقاد نکنید
- فشار نیاورید یا سخنرانی نکنید
- رفتارهای پاکسازی بیش از حد نداشته باشید
- توصیههای ناخواسته ارائه ندهید
- در مورد غذا یا وزن نظر ندهید
- صرفاً روی ظاهر تمرکز نکنید
- سرزنش یا شرمنده نکنید
راههای جلوگیری از پرخوری عصبی
پیشگیری از پرخوری عصبی شامل پرداختن به عوامل خطر، ترویج تصویر مثبت بدن و تقویت رابطه سالم با غذا است. درحالیکه نمیتوان از همه موارد پرخوری عصبی پیشگیری کرد، استراتژیهای زیر ممکن است به کاهش خطر کمک کنند.
- تصویر بدن سالم را ارتقا دهید
- ایجاد یک رابطه سالم با غذا
- ارتقای تنوع بدنی و پذیرش
- آموزش مهارتهای مقابلهای
- پرداختن به مشکلات اساسی
- روابط مثبت را تشویق کنید
- ارتقا آگاهی سلامت روان
- تشویق به مداخله زودهنگام
سخن نهایی
به انتها محتوا پرخوری عصبی چیست رسیدیم و با این مشکل آشنا شدیم. فهمیدیم که پرخوری عصبی میتواند عواقب جسمی و روانی جدی برای هر شخصی داشته باشد.
دورههای تکراری پرخوری و پاکسازی نیز میتوانند منجر به عدم تعادل الکترولیت، کمآبی، مشکلات گوارشی، مشکلات دندانی و اختلالات هورمونی شوند. متأسفانه در موارد شدید، میتوانند منجر به فوریتهای پزشکی شوند و حتی زندگی شخص را تهدید کنند. امیدواریم که این محتوا برای شما مفید بوده باشد و از خواندن این مقاله لذت برده باشید.