کیان آنلاین – ریحانه شریفی: افزایش تنش‌ها باعث شده ریال که ماه‌ها ثبات داشت، تنها ظرف دو هفته گذشته 10 درصد از ارزش خود را در بازار آزاد از دست بدهد. اگر کاهش ارزش ریال ادامه پیدا کند، تلاش برای کاهش تورم به زیر 30 درصد در ماه‌های آینده بسیار سخت‌تر خواهد شد.
اجرای سهل‌گیرانه‌تر تحریم‌های نفتی از زمان انتخاب بایدن، با هدف جلوگیری از افزایش ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران و آزادی گروگان‌های آمریکایی، به تهران اجازه داد نفت بیشتری بفروشد.
درآمدهای نفتی بیشتر بزرگترین عامل در بهبود اقتصاد ایران بوده است. بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، در سه سال اخیر ارزش افزوده بخش نفت و گاز سه برابر تولید ناخالص داخلی رشد داشته است. بنابراین اگر واشنگتن تصمیم بگیرد صادرات نفت ایران را با شدت بیشتری کنترل کند، رشد اقتصادی آسیب خواهد دید.
در نهایت، در بلندمدت مولفه‌های مالی تحریم‌های ایالات متحده مانع از آن می‌شود که ایران از کاهش ارزش ریال خود با افزایش صادرات غیرنفتی خود استفاده کند.
کاهش ارزش ریال، هزینه نیروی کار غیر ماهر ایرانی در بازارهای صادراتی را به حدود 10 دلار در روز کاهش داده است که نصف متوسط دستمزد غیر ماهر در چین است.
کاهش ارزش ریال به ایران کمک کرده محصولات خود را جایگزین واردات کند، اما این جایگزینی به ویژه با کاهش تقاضای داخلی برای مبارزه با تورم محدودیت‌هایی دارد.
فرار ایران از تحریم؟
موفقیت‌های دیپلماتیک اخیر، انزوای سیاسی ایران را کاهش داده است، اما در کوتاه‌مدت به رشد اقتصادی تبدیل نخواهد شد. در سال 2023، ایران با کمک چین روابط دیپلماتیک خود را با همسایگان خود در خلیج فارس ترمیم کرد و وارد BRICS شد و به سازمان همکاری شانگهای پیوست که یک «بازیگر تغییر دهنده بازی» است.
در حالی که این تحولات نویدبخش افزایش توانایی ایران برای مقاومت در برابر تحریم‌های ایالات متحده در بلندمدت است،اما بعید است که در کوتاه مدت به سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی بیشتر تبدیل شود.
آنچه این موفقیت‌ها تاکنون به دست آورده‌اند این است که تندروهای ایران را متقاعد کنند که استراتژی مقاومت آنها در برابر فشار ایالات متحده، جایگاه جهانی جمهوری اسلامی را بالا برده است، همانطور که غرب سعی کرده آن را منزوی کند. آنها جهان چندقطبی در حال ظهور را دنیایی می‌بینند که در آن تحریم‌های یک‌جانبه فشار خود را از دست می‌دهد و به ایران اجازه می‌دهد سرمایه ژئوپلیتیکی جدید خود را به رشد اقتصادی تبدیل کند.