کیان آنلاین – لیلا فرهادی: مقامات ایران و روسیه از هدف‌گذاری افزایش ترانزیت کالا بین دو کشور تا ۱۰ میلیون تن خبر داده‌اند. معاون حمل‌ونقل وزیر راه و شهرسازی ایران با معاون وزیر حمل و نقل فدراسیون روسیه درباره همکاری دو کشور در زمینه ترانزیت و چگونگی دستیابی دو کشور به هدف ۱۰ میلیون تن ترانزیت کالا از مسیر جمهوری اسلامی ایران گفتگو کرده‌اند. یکی از مسیر‌های رسیدن به این هدف، دریای خزر است.
مدیرعامل سابق شرکت کشتیرانی خزر: روسیه زیرساخت ندارد، کشتی‌های ایرانی معطل می‌شوند
داوود تفتی مدیرعامل سابق شرکت کشتیرانی خزر در گفتوگو با کیان آنلاین درباره وضعیت کشتیرانی در دریای خزر مابین دو کشور و ظرفیت بنادر ایران توضیح داده است. او گفته به طور کلی یکی از موانع ترانزیت ما به کشور‌های حوزه سی‌آی‌اس، موضوع کشتیرانی است، اما برخلاف تصور، مانع اصلی تعداد کشتی‌های طرف ایرانی نیست بلکه آمادگی بنادر مقصد برای پذیرش کشتی هاست به ویژه در روسیه، مانع اصلی است.
تفتی می‌گوید: در حال حاضر در روسیه کشتی‌های ایرانی به واسطه نبودن زیرساخت‌های لازم، مدت‌ها در لنگرگاه‌ها معطل می‌شوند. بحث لایروبی و اینکه بنادر روسیه به ویژه آستاراخان از نظر لجستیکی هنوز سنتی هستند، مانع بزرگی برای افزایش ترانزیت کالا به روسیه است.
به گفته این مقام سابق کشتیرانی خزر، ما حتی اگر تعداد کشتی‌هایمان را دو برابر کتیم، تا زمانی که روس‌ها بنادر خودشان را به روز نکنند، پیشرفتی در ترانزیت نمی‌بینیم. یکی از موارد کاهش سرعت، مدت زمانی ترانزیت کالاست که به دلیل معطلی کشتی‌ها در بندرگاه، بسیار بالاست.
بیشتر بخوانید:
پشت پرده کاهش صادرات ایران به روسیه چیست؟
او درباره ظرفیت بنادر ایران می‌گوید در ایران بنادر خوبی داریم، اما بالای ۴۰ درصد ظرفیت بنادر ما خالی است. معطلی کشتی‌های ما در ایران خیلی کمتر از معطلی آن‌ها در بنادر روسیه است. یکی از مشکلات ما معطلی کشتی‌های ما در بنادر روسیه است و اینکه به کشتی‌های ایرانی امکانات نمی‌دهند. کشتی کانتیتر را یک جا باید خالی کند و در بندر دیگری بارگیری کند.
او تاکید کرده زیرساخت بنادر آستاراخان روسیه آماده نیست و دلیل اینکه بنادر ایران با ظرفیت خالی فعالیت میکنند این است که باید حتما توازن بین بندر بارگیری و تخلیه وجود داشته باشد. اگر این توازن وجود نداشته باشد یکی از بنادر با چالش مواجه می‌شود.
تفتی گفته در بین کشور‌های حاشیه خزر، بیشترین تعداد بنادر متعلق به جمهوری اسلامی است. ما پنج بندر آستارا، انزلی، کاسپین، فریدون کنار، امیرآباد و نوشهر را داریم که ۱۳ اسکله در امیرآباد، ۲ تا در فریدون کنار، ۵ اسکله در نوشهر، ۸ اسکله در کاسپین و ۱۲ اسکله در انزلی فعالند. در ایران با احتساب بندر نکا بالای ۴۵ پست اسکله فعال داریم.
به گفته این مقام سابق کشتیرانی خزر، این در حالی است که در قزاقستان فقط دو بندر، در ترکمنستان فقط ترکمن باشی با چند اسکله محدود، در آذربایجان فقط بندر باکو و در روسیه هم بنادر با اسکله‌های فعال محدودی وجود دارند. در آستاراخان ۵ بندر کوچک وجود دارد که جمعا با ۱۵ اسکله فعال کار میکنند. عمده واردات و صادرات ما هم با قزاقستان و روسیه است.
تفتی می‌گوید از طرفی در زمستان و یخبندان، میزان توقف کشتی‌های ما در روسیه بالا میرود و توازن از بین میرود. او در خصوص تعداد کشتی‌های ایرانی گفته در دولت جدید حمایت‌هایی از بخش خصوصی شده که سبب شده خیلی از شرکت‌های خصوصی بتوانند کشتی وارد کنند.
تفتی می‌گوید در همین دو سه سال اخیر، کشتی‌های زیادی که عمدتا دسته دوم بوده‌اند وارد شده است. عمده این واردات از حوزه دریای سیاه و ترکیه بوده است.
متوسط سن ۸۰ درصد شناور‌های ایرانی بالای ۳۰ سال است!
او آمار شناور‌های دریای خزر را اعلام کرده و به چالش کشتیرانی ایران اشاره کرده است. تفتی می‌گوید: بالای ۳۰۰ شناور در دریای خزر داریم که ۸۰ درصد آن‌ها شناور‌هایی هستند که متوسط سن بالای ۳۰ سال است و این یعنی افزایش بهای تمام شده کالا. کشتی‌های ایرانی به روز نیستند.
این مقام سابق شرکت کشتیرانی خزر می‌گوید تنها راهکار اینکه بتوانیم در خزر کشتیرانی خوب داشته باشیم این است که چند تا به صنعت ساخت کشتی روی بیاوریم. او تاکید کرده در اقتصاد دریامحور باید صنعت ساخت کشتی را تقویت کنیم. همزمان با تقویت حوزه کشتی سازی، باید حوزه ارتباطات بین المللی را هم تقویت کنیم تا مشکلات بنادر روسیه هم حل شود و بتوانیم از حداکثر ظرفیت بنادر ایران استفاده کنیم.