به گزارش کیان آنلاین، دنیای ارزهای دیجیتال با سرعت سرسامآوری در حال تکامل است و با نزدیک شدن به سال ۲۰۳۰، تمرکز سرمایهگذاران هوشمند بیش از پیش به سمت راهکارهای لایه دوم (Layer 2) معطوف شده است. در حالی که بلاکچینهای پایه (Layer 1) همچنان با چالشهای مقیاسپذیری، هزینههای بالا و کندی تراکنش دست و پنجه نرم میکنند، پروژههای لایه دوم با ارائه سرعت فوقالعاده، کارمزد ناچیز و انعطافپذیری بینظیر، راه حلی ضروری برای پذیرش گسترده بلاکچین و تحقق رویای وب ۳ شدهاند. آمار و ارقام از تزریق ۱۷۴ میلیون دلار سرمایه به لایه دوم بیتکوین در سال ۲۰۲۴ تا پیشبینی رسیدن ارزش اکوسیستم لایه دوم اتریوم به ۱ تریلیون دلار تا سال ۲۰۳۰ توسط VanEck، این ادعا را تأیید میکنند. این اعداد نشان میدهند که سرمایهگذاری در لایه دوم نه یک انتخاب، بلکه یک ضرورت استراتژیک برای کسانی است که به دنبال سهمی از آینده اقتصاد دیجیتال هستند. در این مقاله، به معرفی بهترین ارزهای لایه دوم برای سرمایهگذاری تا سال ۲۰۳۰، معیارهای کلیدی انتخاب و همچنین ریسکهای احتمالی این حوزه خواهیم پرداخت.
ضرورت سرمایهگذاری در ارزهای لایه دوم تا سال ۲۰۳۰
سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال لایه دوم در سالهای آینده نه یک انتخاب، بلکه یک ضرورت راهبردی برای سرمایهگذاران هوشمند محسوب میشود. در حالی که بلاکچینهای لایه اول همچنان با چالشهایی مانند هزینههای بالا، کندی پردازش و ازدحام شبکه روبهرو هستند، راهکارهای لایه دوم توانستهاند با ارائه سرعت بالاتر، کارمزد کمتر و انعطافپذیری بیشتر، توجه سرمایهگذاران نهادی و کاربران را به خود جلب کنند.
طبق دادههای Galaxy Digital، تنها در ۹ ماه اول سال ۲۰۲۴، بیش از ۱۷۴ میلیون دلار سرمایه به پروژههای لایه دوم بیتکوین تزریق شده است. از سوی دیگر، تحلیل VanEck نشان میدهد که ارزش اکوسیستم لایه دوم اتریوم میتواند تا سال ۲۰۳۰ به مرز ۱ تریلیون دلار برسد. این اعداد، فقط یک پیام دارند؛ آینده در اختیار پروژههای لایه دوم خواهد بود. از جمله کاربردهای کلیدی Layer 2 میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- زیرساخت اصلی در DeFi و استیبلکوینها
- افزایش سرعت و کاهش هزینه در پرداختهای رمزارزی
- توسعه بازیهای بلاکچینی و پروژههای NFT
- پشتیبانی از برنامههای متاورسی و مقیاسپذیر
معرفی بهترین ارزهای لایه دوم بازار
در میان دهها پروژه فعال در اکوسیستم لایه دوم، برخی از آنها بهواسطه فناوری منحصربهفرد، مقیاسپذیری بالا و استقبال بازار، جایگاه ویژهای برای سرمایهگذاری آیندهدار دارند. در ادامه با 6 مورد از مهمترین آنها آشنا میشویم:
نام پروژه | نماد | الگوریتم اصلی | سرعت (TPS تقریبی) | مزایای کلیدی | TVL (حدودی) | قیمت/مارکت کپ (۰۹ ژوئن ۲۰۲۵) |
آربیتروم | ARB | Optimistic Rollup | ۴۰۰۰ | کارمزد ۹۰٪ کمتر، سازگاری کامل با dApps، بستر DeFi | $3.2 میلیارد | $0.35 / $1.7 میلیارد |
آپتیمیزم | OP | Optimistic Rollup | ۴۰۰۰ | Superchain (اتصال شبکهها)، تمرکز بر توسعهدهندگان | $953 میلیون | $0.63 / $1.07 میلیارد |
پالیگان | POL | ZK/Modular | ۶۵۰۰۰+ | معماری ماژولار، zkEVM، همکاری با گوگل کلود | بالاترین TVL در L2 ها | اطلاعات قیمت و مارکت کپ جدید در دسترس نیست |
استارکنت | STRK | Zero-Knowledge Rollup (STARK) | بالا | امنیت بالا (اثبات STARK)، زبان Cairo، dApps و بازیهای پیشرفته | اطلاعات TVL جدید در دسترس نیست | $0.14 / $456 میلیون |
زدکیسینک ارا | ZK | zk-Rollup | ۱۰,۰۰۰ (هدف) | کارمزد ناچیز ($0.0001)، حفظ آزادی/عدم تمرکز اتریوم | اطلاعات TVL جدید در دسترس نیست | $0.05 / $201 میلیون |
متیس | METIS | Optimistic Rollup (ماژولار) | بالا | معماری ماژولار، حاکمیت DAO، مناسب DeFi و تعاملات میانزنجیرهای | $115 میلیون | $17.97 / اطلاعات مارکت کپ جدید در دسترس نیست |
آربیتروم (Arbitrum – ARB)
آربیتروم یکی از پیشرفتهترین شبکههای لایه دوم اتریوم است که از مدل Optimistic Rollup بهره میبرد. این شبکه با توان پردازشی ۴۰۰۰ تراکنش در ثانیه، کارمزد بسیار پایین و سازگاری کامل با اپلیکیشنهای موجود، بستر مناسبی برای توسعه پروژههای دیفای فراهم کرده است. تا سال ۲۰۲۵، بیش از ۳ میلیارد دلار دارایی در این شبکه قفل شده و نام آن در صدر لیستهای برترین راهکارهای مقیاسپذیری قرار گرفته است.
- توانایی پردازش حدود ۴۰۰۰ تراکنش در ثانیه
- میزبانی پروژههای مطرحی مانند Uniswap، Chainlink، Lido و Maker
- کارمزد گس تا ۹۰٪ کمتر از لایه اول
- در تاریخ ۹ ژوئن ۲۰۲۵، قیمت ۰.۳۵ دلار و ارزش بازار ۱.۷ میلیارد دلار ثبت شده است
- TVL حدود ۳.۲ میلیارد دلار
در صورت تصمیم به سرمایهگذاری در این پروژه، شناخت دقیق روندهای بازار در زمان خرید آربیتروم اهمیت بالایی دارد.
آپتیمیزم (Optimism – OP)
آپتیمیزم علاوهبر کاهش هزینهها و افزایش سرعت، ساختار جدیدی به نام Superchain را معرفی کرده که شبکههای مختلف مانند Base و Zora را بههم متصل میسازد. این پروژه تمرکز ویژهای بر توسعهدهندگان دارد و از طریق برنامههایی مانند Retroactive Public Goods Funding به رشد اکوسیستم متنباز کمک میکند.
- TPS حدود ۴۰۰۰
- کاهش قابل توجه هزینه گس نسبت به اتریوم
- میزبان شبکههایی مانند Base و Fraxtal
- TVL نزدیک به ۹۵۳ میلیون دلار
- قیمت: ۰.۶۳ دلار | ارزش بازار: ۱.۰۷ میلیارد دلار
توسعه Superchain، توجه فعالان بازار را به آینده ارز آپتیمیزم جلب کرده است؛ ارزی که زیرساخت مقیاس پذیری بخش بزرگی از Web3 خواهد بود.
پالیگان (Polygon – POL)
پالیگان که با معماری ماژولار و پشتیبانی از zkEVM شناخته می شود، بستری پویا برای برنامههای دیفای و NFT ایجاد کرده است. مشارکت با Google Cloud و سرمایه گذاری شرکت هایی چون Sequoia Capital نشاندهنده جایگاه راهبردی این پروژه در نقشه آینده بلاکچین است.
- بیش از ۶۵۰۰۰ TPS
- پشتیبانی از پروتکلهای دیفای معروف مانند Aave، SushiSwap، Curve
- مشارکت با Jio Platforms و Google Cloud
- راهاندازی zkEVM و پروتکل AggLayer برای تجمیع دادههای ZK
- TVL در رده بالاترینها در میان شبکههای لایه دوم
استارکنت (Starknet – STRK)
استارکنت از فناوری Zero-Knowledge Rollup با الگوریتم STARK بهره می برد و امنیت بالا را در کنار قابلیت مقیاس پذیری حفظ میکند. زبان اختصاصی Cairo در این شبکه، امکان توسعه اپلیکیشن های پیچیده را با کمترین هزینه گس فراهم کرده است.
- استفاده از اثبات STARK برای حفظ امنیت و مقیاسپذیری
- طراحیشده برای اپلیکیشنهای پیشرفته DeFi و بازی
- محیط توسعهپسند با ابزارهای ویژه برای برنامهنویسان
- قیمت: ۰.۱۴ دلار | ارزش بازار: ۴۵۶ میلیون دلار
زدکیسینک (zkSync Era – ZK)
هدف zkSync Era نه تنها بهبود سرعت، بلکه حفظ ارزش های بنیادی اتریوم مانند آزادی و عدم تمرکز است. با استفاده از فناوری zk-Rollup و وعده کاهش کارمزدها تا حد ناچیز، این پروژه بهدنبال فراهمسازی بستر انتقال ارزان و سریع برای میلیاردها تراکنش آینده است.
- هدفگذاری برای رسیدن به ۱۰،۰۰۰ TPS
- کاهش هزینه تراکنش تا ۰.۰۰۰۱ دلار
- استفاده از zkRollup برای فشردهسازی تراکنش ها
- قیمت: ۰.۰۵ دلار | ارزش بازار: ۲۰۱ میلیون دلار
متیس (Metis – METIS)
متیس به عنوان یک لایه دوم بر بستر اتریوم، از مدل ماژولار برای تفکیک اجزای اجرا، داده و نهایی سازی استفاده میکند. این پروژه تمرکز زیادی بر حاکمیت غیرمتمرکز (DAO) دارد و با ترکیب سرعت بالا و پایداری فنی، به یکی از گزینه های بالقوه برای آینده سرمایه گذاری تبدیل شده است.
- معماری ماژولار و سازگار با EVM
- استفاده از ساختار DAO در تصمیمگیری شبکه
- قیمت ۱۷.۹۷ دلار | ارزش بازار حدود ۱۱۵ میلیون دلار
- مناسب برای دیفای و تعاملات میانزنجیرهای
با توجه به رویکرد غیرمتمرکز و مقیاس پذیر این پروژه، تحلیل دقیق ساختار اقتصادی ارز متیس میتواند برای تصمیم گیری سرمایه گذاران بسیار تعیین کننده باشد.
معیارهای انتخاب بهترین ارزهای لایه دوم برای سرمایه گذاری
برای انتخاب پروژهای مطمئن در میان ارزهای لایه دوم، باید به چند معیار کلیدی توجه کرد؛ معیارهایی که فراتر از قیمت روز و وعدههای تبلیغاتیاند و نشاندهنده عمق واقعی پروژه هستند:
TVL و اعتبار بازار
میزان ارزش قفلشده (TVL) در شبکه، معیار اعتماد کاربران است. پروژههایی مثل آربیتروم و پالیگان با TVL بالا، نشان دادهاند که از سوی بازار به رسمیت شناخته شدهاند.
اکوسیستم توسعه فعال
تعداد پروژههای دیفای، NFT یا گیمینگ، حجم فعالیت در گیتهاب و ابزارهای توسعه، نشاندهنده پویایی اکوسیستم است. zkSync و Optimism از نمونههای شاخصاند.
مدل اقتصادی و توکنومیک
توکنی که کاربرد عملی دارد (برای پرداخت، استیک یا حاکمیت) و برنامه عرضه شفافی دارد، ریسک کمتری خواهد داشت. در مقابل، پروژههایی با توکنهای قفلشده زیاد، در معرض فشار فروش قرار میگیرند.
ساختار حاکمیت و تمرکززدایی
برخی پروژهها مانند متیس، از مدل DAO بهره میبرند و برخی دیگر وابسته به شرکتهای متمرکزند. شناخت این تفاوتها برای تصمیمگیری آگاهانه ضروری است.
امنیت و مقیاس پذیری فنی
نوع Rollup و الگوریتمهای رمزنگاری، ضامن پایداری بلندمدت پروژه هستند. STARK، zk-Rollup یا معماری ماژولار، هرکدام ویژگیهای خاصی دارند که باید متناسب با هدف سرمایهگذاری سنجیده شوند.
ریسک ها و چالش های سرمایه گذاری در ارزهای لایه دوم
با وجود مزایای فنی و رشد سریع پروژههای لایه دوم، سرمایهگذاری در این حوزه بدون شناخت چالشها، میتواند با ریسکهایی همراه باشد که دانستن آنها برای هر سرمایهگذار ضروری است.
- رقابت شدید میان پروژهها میتواند باعث حذف گزینههای ضعیفتر از بازار شود.
- ساختارهای فنی پیچیده مانند پلها یا قراردادهای خارج از زنجیره ریسک امنیتی ایجاد میکنند.
- آزادسازی دورهای توکنهای قفلشده ممکن است باعث نوسان شدید قیمت شود.
- برخی پروژهها هنوز از نظر تجربه کاربری و پشتیبانی کیفپولها کامل نیستند.
- ابهامهای قانونی ممکن است در آینده بر معامله یا اعتبار برخی توکنها تأثیر بگذارد.
جمع بندی و چشم انداز تا سال ۲۰۳۰
همانطور که در این مقاله به تفصیل بررسی شد، راهکارهای لایه دوم بلاکچین به ویژه در اکوسیستم اتریوم، نه تنها چالشهای مقیاسپذیری و هزینههای بالای تراکنشها را برطرف کردهاند، بلکه به ستون فقراتی برای رشد حوزههایی مانند DeFi، NFT، بازیهای بلاکچینی و متاورس تبدیل شدهاند. پروژههایی نظیر آربیتروم (Arbitrum)، آپتیمیزم (Optimism)، پالیگان (Polygon)، استارکنت (Starknet)، زدکیسینک ارا (zkSync Era) و متیس (Metis) با نوآوریهای فنی، اکوسیستم فعال و پتانسیل رشد چشمگیر، خود را به عنوان گزینههای برتر برای سرمایهگذاری بلندمدت تا سال ۲۰۳۰ مطرح کردهاند.
انتخاب هوشمندانه در میان این پروژهها نیازمند توجه به معیارهایی چون TVL، اکوسیستم توسعه فعال، مدل اقتصادی توکن و تمرکززدایی است. با این حال، نباید از نظر دور داشت که این بازار نیز مانند هر سرمایهگذاری دیگری، با چالشهایی نظیر رقابت شدید، پیچیدگیهای فنی، نوسانات ناشی از آزادسازی توکنها و ابهامات قانونی همراه است. اما با درک صحیح این ریسکها و انجام تحقیقات کافی، سرمایهگذاری در بهترین ارزهای لایه دوم میتواند فرصتهای بینظیری برای کسب سود و مشارکت در ساخت آینده دیجیتال فراهم آورد. آینده به وضوح متعلق به بلاکچینهای مقیاسپذیر و کارآمد است و لایه دوم در خط مقدم این تحول قرار دارد.