کیان آنلاین – رایان حسینی: توسعه روابط تجاری ایران و روسیه در دولت ابراهیم رئیسی در راس سیاست‌های تجاری ایران قرار گرفته، اما آمار‌ها حاکی از کاهش روابط در سال ۱۴۰۲ است. برخی عوامل تجارت ایران و روسیه برای حل این مشکل پیشنهادهای خود را ارائه کرده‌اند که یکی از عجیب‌ترین آنها، مساله لغو روادید رانندگان ایرانی برای ورود به روسیه است.
روند تجارت خارجی ایران طی ماه‌های ابتدایی سال نا امیدکننده بوده است. تراز تجاری کشور منفی است و کسری تجاری نسبت به سال گذشته افزایش داشته است. این به معنای کاهش صادرات در قبال واردات است. این در حالی‌است که طی یکی دو سال اخیر ایران توافقنامه تجاری متعددی امضا کرده و انتظار می‌رفت صادرات کشور رشد چشمگیری داشته باشد.
آمارهای گمرک درباره صادرات ایران به روسیه
یکی از این توافقنامه‌ها، توافق تجارت آزاد با اتحادیه اقتصادی اوراسیا بود که انتظار‌ها را از افزایش صادرات به کشور‌های عضو این اتحادیه به ویژه روسیه به شدت بالا می‌برد. اما این اتفاق رخ نداده است. آمارهای گمرک ایران نشان می‌دهد که در ۵ ماهه نخست سال ۱۴۰۲، ایران ۳۶۱ میلیون دلار کالا به روسیه صادر کرده که نشان دهنده سهم کمتر از نیم درصدی ایران از واردات روسیه است.
نهاد‌های مرتبط با تجارت ایران و روسیه درصدد یافتن دلایل کاهش صادراتند. «محمد عیقرلو» دبیر فدراسیون حمل و نقل و لجستیک ایران در همین راستا پیشنهاد لغو روادید رانندگان بین ایران و روسیه را مطرح کرده است. این پیشنهاد در حالی مطرح شده که به زعم تجار ایرانی و صادرکنندگان به روسیه، مساله روادید رانندگان اساسا هیچ مشکلی برای تجارت ایجاد نکرده است.
بیشتر بخوانید:
جایگاه ویژه ترانزیت در ارزآوری و درآمد زایی
عراق چگونه جایگزین ترانزیت ایران شد؟
محمد عیقرلو فدراسیون حمل و نقل لجستیک
پیشنهاد فدراسیون حمل و نقل و لجستیک ایران درباره صدور ویزای رانندگان ترانزیت روسیه
عیقرلو درباره پیشنهاد اخیر خود در گفتگو با کیان آنلاین توضیح داده و گفته موضوع لغو روادید ممکن است برای صادرکنندگان اهمیتی نداشته باشد، اما برای حوزه حمل و نقل حائز اهمیت است. او گفته «یکی از مشکلات ما که نمیتوانیم شایسته و به موقع به تجار سرویس بدهیم، مشکل ویزای راننده‌هاست. صدور ویزای راننده گاهی ده تا ۱۵ روز طول میکشد. ضمن اینکه صدور این ویزا با واسطه هزینه قابل توجهی بر دوش شرکت‌ها می‌گذارد.»
عیقرلو تشریح کرده که شاید موضوع لغو روادید برای صادر کننده اصلا اهمیتی نداشته باشد، اما برای ما در حوزه حمل و نقل مهم است. ما با ترکیه لغو روادید هستیم و به همین واسطه راننده هر وقت بخواهد بار را بین دو کشور منتقل می‌کند، ولی در مورد روسیه با توجه به اینکه حجم تبادل بالاست، استدعا داریم لغو روادید برای کلیه اتباع صورت بگیرد اگر هم این اتفاق نیفتاد دست کم روادید برای رانندگان لغو شود.
دبیر فدراسیون حمل و نقل و لجستیک ایران می‌گوید وقتی یک کشتی از بندر انزلی یا امیرآیاد به بندر آستاراخان می‌رود، خدمه کشتی نیازی به دریافت روادید ندارد و کافیست دفترچه مخصوص حمل و نقل و اسناد تجاری شان را نشان دهند. خدمه حتی می‌توانند از کشتی پیاده شوند و در روسیه گردش کنند. یا خلباتی که از ایران به مسکو می‌رود آیا ویزا میخواهد؟ خیر. کافی است مدرک بین‌المللی خود را ارائه کند. ما میگوییم در حمل نقل بین المللی زمینی هم راننده‌ها گواهینامه بین‌المللی، پاسپورت، دفترچه خروج و سند مالکیت دارند. ضمن اینکه با اسناد باری خود که شماره ماشین هم در آن قید شده وارد کشور می‌شوند. پیشنهاد ما این است که لغو روادید در اولویت قرار بگیرد تا بهره‌وری افزایش پیدا کند. او تاکید کرده عدم لغو روادید مانعی برای تجارت ایجاد نکرده، اما در صورت لغو روادید بهره وری بالاتر می‌رود.
واکنش اتاق بازرگانی ایران و روسیه به پیشنهاد فدراسیون حمل و نقل و لجستیک ایران
پیشنهاد دبیر فدراسیون حمل و نقل و لجستیک ایران واکنش عوامل اتاق بازرگانی ایران و روسیه را به دنبال داشته است. جلیل جلالی فر عضو اتاق بازرگانی ایران و روسیه و از فعالان حوزه صادرات به روسیه به کیان آنلاین گفته موضوع لغو روادید اصلا هیچ اهمیتی در توسعه روابط اقتصادی ندارد. یعنی درجه اهمیتش کمتر از یک درصد است، چون چالش حمل و نقل جاده‌ای ایران با روسیه چالش‌های بسیار بزرگتری است.
او گفته دوستان اصل موضوع را رها کرده اند و به مسائل فرعی مانند روادید راننده می‌پردارند. جلالی‌فر می‌گوید رانندگان به راحتی با پرداخت مبلغ ناچیز ۲۴۰ دلاری یک ویزای یک ساله مولتی دریافت می‌کنند و با این ویزا خیلی راحت تردد می‌کنند.