به گزارش کیان آنلاین، سنگ‌های کیسه صفرا یکی از مشکلات شایع در سیستم گوارشی انسان هستند که می‌توانند به درد و مشکلات جدی سلامتی منجر شوند. این مشکل به‌ویژه در خانم‌ها بیشتر دیده می‌شود و در تهران نیز شیوع قابل توجهی دارد. در این مقاله به بررسی دلایل شیوع بالای سنگ کیسه صفرا در خانم‌های تهرانی پرداخته می‌شود. برای درک بهتر این پدیده، باید عوامل ژنتیکی، سبک زندگی، تغذیه و تغییرات هورمونی را مورد بررسی قرار داد. برای آشنایی باروش های درمان سنگ کیسه صفرا کافیست ببه وبسایت دکتر شمس مراجعه نمایید .
1. تغییرات هورمونی و تأثیر آن بر خانم‌ها
یکی از مهم‌ترین عواملی که موجب شیوع بالای سنگ کیسه صفرا در خانم‌ها می‌شود، تغییرات هورمونی است.
- استروژن و پروژسترون، دو هورمونی که در بدن زنان به‌ویژه در دوران بارداری و در دوران پیش از یائسگی به‌طور قابل توجهی افزایش می‌یابند، تأثیر زیادی بر متابولیسم چربی‌ها و صفرا دارند.
- استروژن می‌تواند باعث افزایش میزان کلسترول در صفرا شود و همین امر موجب تشکیل سنگ‌های صفراوی می‌شود. همچنین، این هورمون باعث کاهش تحرک کیسه صفرا می‌شود که باعث تجمع صفرا و در نتیجه تشکیل سنگ‌ها می‌شود.
- پروژسترون نیز در دوران بارداری به‌ویژه بر حرکت کیسه صفرا اثر منفی می‌گذارد و باعث کاهش عملکرد آن می‌شود.
2. چاقی و سبک زندگی نشسته
چاقی یکی از عوامل اصلی و خطرناک برای تشکیل سنگ کیسه صفرا است و متأسفانه در بین خانم‌های تهرانی به شدت رایج است.
- چاقی مفرط به‌ویژه در افرادی که چربی‌های احشایی دارند، خطر تشکیل سنگ صفراوی را افزایش می‌دهد. تجمع چربی در ناحیه شکم به افزایش سطح کلسترول در خون منجر می‌شود که در صفرا نیز به‌ویژه در خانم‌های چاق، غلظت بالاتری از کلسترول ایجاد می‌کند.
- شیوه زندگی بی‌تحرک و نشستن‌های طولانی‌مدت در محیط‌های کاری یا خانه نیز در تهرانی‌ها شایع است. عدم فعالیت بدنی کافی باعث کاهش تحرک کیسه صفرا و افزایش احتمال تشکیل سنگ‌ها می‌شود.
3. رژیم غذایی و تغذیه نامناسب
تغذیه نامناسب یکی دیگر از علل شیوع سنگ کیسه صفرا در خانم‌های تهرانی است. رژیم غذایی پرچرب و کم‌فیبر می‌تواند به تشکیل سنگ‌های صفراوی منجر شود.
- مصرف بیش از حد چربی‌های اشباع‌شده (که در غذاهای سرخ‌شده، فست‌فودها، سوسیس و کالباس‌ها یافت می‌شود) میزان کلسترول صفرا را افزایش می‌دهد و باعث ایجاد سنگ‌های صفراوی می‌شود.
- کمبود فیبر در رژیم غذایی نیز یکی از عوامل مهم است. فیبر باعث کاهش کلسترول خون می‌شود و در نتیجه از تشکیل سنگ‌ها جلوگیری می‌کند.
- بسیاری از خانم‌ها در تهران از تغذیه سریع و نادرست استفاده می‌کنند و مواد مغذی ضروری مانند ویتامین‌ها و مواد معدنی را کمتر مصرف می‌کنند. این نوع رژیم‌های غذایی می‌تواند خطر تشکیل سنگ‌های صفراوی را بالا ببرد.
4. بارداری و تغییرات فیزیکی در بدن زنان
در دوران بارداری، خانم‌ها به دلیل تغییرات هورمونی و فیزیکی که در بدنشان ایجاد می‌شود، بیشتر در معرض خطر سنگ کیسه صفرا قرار دارند.
- در این دوران، سطح بالای هورمون پروژسترون باعث کندی حرکت صفرا در کیسه صفرا می‌شود و به این ترتیب احتمال تشکیل سنگ‌های صفراوی افزایش می‌یابد.
- همچنین، بارداری می‌تواند به افزایش وزن و تغییرات دیگر در دستگاه گوارش منجر شود که موجب اختلال در عملکرد کیسه صفرا می‌شود.
5. استفاده از داروها و عوامل پزشکی مرتبط
برخی داروها و شرایط پزشکی نیز می‌توانند زمینه‌ساز تشکیل سنگ‌های صفراوی در خانم‌ها شوند.
- داروهای هورمونی مانند قرص‌های ضد بارداری که حاوی استروژن هستند، ممکن است باعث افزایش خطر تشکیل سنگ‌های صفراوی شوند.
- داروهای کاهش‌دهنده چربی خون مانند کلسترامین یا داروهای مشابه نیز ممکن است باعث تغییر در ترکیب صفرا و ایجاد سنگ‌ها شوند.
- همچنین، برخی بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت نوع 2، بیماری‌های کبدی یا اختلالات متابولیک می‌توانند به تشکیل سنگ کیسه صفرا در خانم‌ها منجر شوند.
6. ژنتیک و تاریخچه خانوادگی
ژنتیک نقش مهمی در ایجاد سنگ کیسه صفرا دارد. خانم‌هایی که در خانواده‌هایشان سابقه سنگ کیسه صفرا وجود دارد، بیشتر در معرض این مشکل قرار دارند.
- مطالعات نشان داده‌اند که ژن‌ها می‌توانند بر چگونگی پردازش صفرا و نحوه ذخیره‌سازی آن تأثیر بگذارند. در صورت وجود سابقه خانوادگی، خطر تشکیل سنگ صفراوی افزایش می‌یابد.
7. تأثیر استرس و عوامل روانی بر شیوع سنگ کیسه صفرا
استرس‌های مزمن و اضطراب‌های روانی می‌توانند نقش مهمی در افزایش خطر ابتلا به سنگ‌های صفراوی داشته باشند. در دنیای مدرن، زندگی پرشتاب و فشارهای کاری و اجتماعی می‌توانند باعث تغییرات فیزیولوژیک در بدن شوند که یکی از این تغییرات، تأثیر منفی بر سلامت دستگاه گوارش است.
- استرس می‌تواند باعث افزایش تولید هورمون‌هایی مانند کورتیزول و آدرنالین شود که اثرات منفی بر فرآیندهای گوارشی دارند. این هورمون‌ها می‌توانند موجب کندی عملکرد کیسه صفرا و تغییر در ترکیب صفرا شوند و به‌طور غیرمستقیم موجب تشکیل سنگ‌های صفراوی شوند.
- از سوی دیگر، بسیاری از افراد تحت استرس‌های مزمن تمایل به مصرف غذاهای ناسالم، فست فود و نوشیدنی‌های شیرین دارند که این نوع تغذیه نیز می‌تواند در تشکیل سنگ‌های صفراوی مؤثر باشد.
- بنابراین، مدیریت استرس و یافتن روش‌های مؤثر برای مقابله با اضطراب می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به سنگ صفرا کمک کند.
8. نقش سن و تغییرات فیزیولوژیک در زنان بالای 40 سال
سن نیز یکی از عوامل مهم در شیوع سنگ‌های صفراوی است. زنان بالای 40 سال به‌ویژه در دوران پیش از یائسگی و یائسگی بیشتر در معرض این مشکل قرار دارند.
- با افزایش سن، تولید هورمون استروژن کاهش می‌یابد که موجب تغییراتی در عملکرد کیسه صفرا و افزایش غلظت کلسترول در صفرا می‌شود. این تغییرات به‌ویژه در زنان یائسه می‌تواند خطر تشکیل سنگ‌های صفراوی را افزایش دهد.
- علاوه بر این، با افزایش سن، سوخت و ساز بدن کندتر می‌شود و احتمال چاقی و اضافه‌وزن در این گروه سنی بیشتر می‌شود که خود عامل مهمی برای ایجاد سنگ صفراست.
- همچنین، در این سنین، بسیاری از زنان به دلیل مشکلات متابولیکی نظیر دیابت، فشار خون بالا و اختلالات هورمونی بیشتر در معرض خطر ابتلا به سنگ‌های صفراوی قرار دارند.
9. تأثیر بیماری‌های دیگر بر تشکیل سنگ کیسه صفرا در خانم‌های تهرانی
برخی بیماری‌ها و اختلالات نیز می‌توانند زمینه‌ساز ایجاد سنگ کیسه صفرا در خانم‌ها شوند.
- دیابت: افراد مبتلا به دیابت نوع 2 بیشتر از سایرین به سنگ‌های صفراوی مبتلا می‌شوند. این بیماری می‌تواند تأثیر زیادی بر ترکیب صفرا و افزایش غلظت کلسترول آن بگذارد.
- بیماری‌های کبدی: اختلالات کبدی مانند هپاتیت و سیروز کبدی نیز می‌توانند باعث تغییرات در فرآیند صفرا تولیدی شده و خطر تشکیل سنگ را افزایش دهند.
- بیماری‌های گوارشی دیگر: بیماری‌هایی همچون کرون و کولیت اولسراتیو که بر دستگاه گوارش تأثیر می‌گذارند، می‌توانند با کاهش جذب مواد مغذی و تغییر در ترکیب صفرا باعث بروز سنگ‌های صفراوی شوند.
- کلسترول بالا: خانم‌هایی که در بدنشان سطح کلسترول بالا دارند، بیشتر از دیگران در معرض تشکیل سنگ‌های صفراوی قرار دارند.
بیوگرافی دکتر سعید شمس فوق تخصص جراحی چاقی و لاپاراسکوپی
دکتر سعید شمس یکی از برجسته‌ترین جراحان در زمینه جراحی‌های چاقی و متابولیک و همچنین جراحی‌های لاپاراسکوپیک (جراحی با حداقل برش) در کشور هستند. ایشان با برخورداری از سال‌ها تجربه و تخصص در این حوزه، به عنوان یکی از بهترین جراحان اسلیو معده در تهران شناخته می‌شوند.
تحصیلات و تخصص: دکتر سعید شمس فارغ‌التحصیل از دانشگاه‌های معتبر پزشکی کشور و متخصص در زمینه جراحی‌های لاپاراسکوپی و جراحی چاقی هستند. ایشان دوره‌های فوق تخصصی خود را در رشته جراحی‌های چاقی و متابولیک گذرانده‌اند و در حال حاضر به عنوان فوق تخصص در این زمینه فعالیت می‌کنند.
برای دریافت نوبت با شماره زیر در تماس باشید :
۰۹۳۳۱۰۱۷۸۷۸ در تماس باشید