کیان آنلاین؛ یکی از مهمترین تصمیماتی که برای هر کسی پیش می‌آید، انتخاب سرمایه گذاری مناسب است. در سال‌های اخیر تورم شدید باعث شد قدرت خرید خانوارها به شدت کاهش یابد و توان مالی آنها کمتر شود.
سرمایه افرادی که نقد باقی مانده یا در جای نامناسبی سرمایه‌گذاری شده بود، شدیدا افت کرد. اما همه افراد در این شرایط بازنده نبودند. در شرایط تورمی عده‌ای همگام با تورم سود به دست آوردند و حتی سرمایه برخی از آنها افزایش یافت. فرض کنید شرایط تکرار شود و بار دیگر به 3 یا 4 سال پیش برگردید، این بار چه می‌کنید؟
فرض کنید صد میلیون تومان در آن موقع داشتید؛ چه تصمیمی برای پس‌انداز خود می‌گیرید و در کجا سرمایه‌گذاری می‌کنید؟ واقعیت این است که تورم در اقتصاد ایران ساختاری است و متوسط بلندمدت آن بیش از 20 درصد است. در سال‌های اخیر این تورم شدیدتر هم شده است. امسال نیز شواهد حاکی از این است که احتمالا تورم کمی در انتظار ما نخواهد بود. به همین دلیل هم سرمایه‌گذاری اصولی و درست اهمیت زیادی دارد.
اگر از جمله کسانی باشید که در تورم این سال‌ها زیان دیده‌اید، حتما دوست دارید بدانید با سرمایه‌تان در سال 1402 چه کنید تا از تجربه تلخ این سال‌ها در امان بمانید.
لازم نیست برای این کار پول خیلی زیادی داشته باشید. شاید بپرسید مثلا با صد میلیون تومان در سال 1402 چکار می‌شود کرد؟ در این مطلب به معرفی گزینه‌های سرمایه گذاری با 100 میلیون تومان می‌پردازیم و به این سوال جواب می‌دهیم که با صد میلیون چکار می‌شود کرد تا این بار در میان برندگان باشیم.
اژدهای تورم سرمایه را به آتش می‌کشد
مهمترین معضلی که خانوارهای ایرانی در سال‌های اخیر با آن روبرو بوده‌اند، مساله تورم است. نرخ تورم از سال 1397 یعنی پس از خروج آمریکا از برجام و تشدید تحریم‌ها به شدت رشد کرده است.
اردیبهشت 1397 بود که ترامپ از برجام خارج شد. از آن زمان تاکنون (یعنی از پایان اردیبهشت 1397 تا انتهای اسفند 1401) در مدت 58 ماه، سطح عمومی قیمت‌ها 6.76 برابر شده است. این موضوع پیامدهای زیادی روی سرمایه افراد داشته و کاهش قدرت خرید مردم در این سال‌ها مهمترین پیامد این موضوع در جامعه بوده است.
اگر بخواهید معیاری از تورم سال‌های اخیر در ذهن داشته باشید، خوب است بدانید اگر سرمایه 100 میلیونی شما از انتهای اردیبهشت سال 1397 نقد مانده بود، قدرت خرید آن تا پایان اسفند ماه سال 1401 کمی بیش از 14 میلیون و 700 هزار تومان بود. یعنی صد میلیون تومان شما که نقد مانده، تنها به اندازه خرید کمتر از 15 میلیون تومان کالا و خدمات در آن سال قدرت خرید دارد و مابقی آن توسط تورم از بین رفته است. در واقع، الان با همان مبلغ 100 میلیون تومانی، عملا شما کمتر از 15 درصد کالاهایی که می‌توانستید پنج سال پیش بخرید را خریداری می‌کنید.
صندوق بین‌المللی پول نیز در تازه‌ترین گزارش خود به بررسی اقتصاد ایران پرداخته و برای سال پیش رو تورم 42.5 درصدی و برای سال بعدی تورم 30 درصدی را پیش بینی کرده است. با توجه به این ارقام می‌توان دریافت که در سال‌های آینده انتظارات تورمی در میان فعالان بازار در کشور همچنان بالا خواهد بود.
برای سال جاری هم دو سناریو پیش روی ما قرار دارد: اگر گشایش‌های سیاسی شکل نگیرد و انتظارات تورمی فروکش نکند، رشد قیمت‌ها می‌تواند تشدید شود. از سوی دیگر، در صورتی که گشایش‌های سیاسی صورت گیرد، امکان کنترل تورم و تثبیت نرخ ارز وجود دارد. افت ارزش پول که در بالا به آن اشاره کردیم، نشان می‌دهد چرا سرمایه‌گذاری در این روزها اهمیت زیادی دارد. در ادامه شما را با بهترین سرمایه گذاری با 100میلیون تومان در سال 1402 آشنا می‌کنیم و به این سوال که با صد میلیون چکار کنم پاسخ می‌دهیم.
نگاه کردن به تصمیمات در آینه زمان
یکی از چیزهایی که می‌تواند به ما کمک کند تا بهترین سرمایه‌گذاری را پیدا کنیم، بررسی روند بلندمدت بازارها و مقایسه آنها با هم است. به همین دلیل هم اول به بررسی روند میان‌مدت و بلندمدت بازارهای مختلف می‌پردازیم. به این ترتیب بازارهای مناسب برای سرمایه گذاری با 100 میلیون تومان را معرفی می‌کنیم.
ابتدا در زمان به عقب سفر می‌کنیم. اگر از زمان خروج از برجام سرمایه خود را در گزینه‌های مختلف قرار داده بودیم، سرمایه ما چقدر شده بود؟ با صد میلیون تومان چکار می‌شد کرد؟ چه گزینه‌هایی برای سرمایه‌گذاری داشتیم؟ اکنون در سال 1401 چه گزینه‌هایی داریم؟
انواع سرمایه گذاری در ایران
به طور کلی سرمایه‌گذاری در ایران دو دسته دارد؛ یکی گزینه‌های سنتی‌تر که مردم از قدیم با آنها آشنا هستند و دیگری گزینه‌های نوین‌تر که بیشتر مردم با آنها بیگانه‌اند یا کمتر شناخت دارند.
معمولا اگر از افراد جامعه بپرسیم «پولتان را کجا سرمایه‌گذاری می‌کنید»، پاسخ بسیاری از آنها بین گزینه‌های طلا، مسکن و بانک می‌چرخد. این موارد گزینه‌های سرمایه‌گذاری سنتی محسوب می‌شوند. البته برخی از افراد نیز ممکن است به سرمایه‌گذاری در بورس و دلار اشاره کنند.
با این حال، گزینه‌هایی که می‌توان با صد میلیون تومان در سال 1402 در آنها سرمایه‌گذاری کرد، بسیار بیشترند. در ادامه گزینه‌های سرمایه گذاری با 100 میلیون تومان را شرح می‌دهیم. سه گزینه اول سرمایه‌گذاری‌های سنتی هستند، دو گزینه بعدی نسبتا جدیدترند و 3 گزینه آخر گزینه‌های مناسبی هستند که کمتر با آن آشنا هستید.
اکنون با هم بهترین سرمایه گذاری با صد میلیون تومان در سال 1402 را بررسی خواهیم کرد:
1- نگاهی به بازار مسکن و سرمایه گذاری در آن در سال 1402
متاسفانه شرایط تورمی به گونه‌ای پیش رفته است که الان با صد میلیون تومان نمی‌توان وارد برخی از بازارها شد. مثلا الان متوسط قیمت مسکن در شهر تهران طبق شاخص فردای اقتصاد به متری 58 میلیون تومان در پایان بهمن سال 1401 نزدیک شده است. با این حساب با صد میلیون تومان در سال 1402 نمی‌توان وارد بازار مسکن شد.
علاوه بر این، آینده قیمت مسکن تا حدود زیادی به قیمت دلار گره خورده است. افزایش قیمت دلار در صورت عدم توافق بر سر احیای برجام می‌تواند قیمت مسکن در ایران را با رشد مضاعفی روبرو کند. از سوی دیگر، اگر شرایط بازگشت به برجام مهیا شود، قیمت خانه‌های مسکونی می‌تواند با افت قیمت هم روبرو شود.
البته بیشتر این احتمال وجود دارد که به دلیل تورم قیمت مسکن رشد کند اما کمتر از نرخ تورم. به این ترتیب، بازار مسکن از میان گزینه‌های سرمایه گذاری با 100 میلیون تومان حذف می‌شود.
2- سرمایه گذاری در بانک
بین گزینه‌های سنتی‌تر سرمایه‌گذاری، بانک به دلیل پرداخت ثابت ماهانه بیشتر مورد توجه سالمندان و میانسال‌ها قرار دارد. با این حال، بانک در شرایط تورمی مناسب نیست.
حالا خواهیم دید که چرا. بانک طبق مصوبات موجود برای سپرده‌های بلند مدت یک ساله باید 20.5 درصد سود پرداخت کند. البته طبق جدیدترین مصوبه بانک مرکزی سپرده‌های بلندمدت دو ساله نرخ بهره 21.5 درصدی دریافت خواهند کرد. در اواخر سال 1401 بانک مرکزی گزینه جدیدی برای سرمایه گذاری در بانک را رونمایی کرد. بر اساس این گزینه، سپرده بلندمدت سه‌ساله نرخ بهره سالانه 22.5 درصدی خواهد داشت.
این در حالی است که همان طور که گفتیم تورم بلندمدت اقتصاد ایران سالانه بیش از 20 درصد است و در سال‌های اخیر رقم‌های قابل توجهی را نیز شاهد بوده است. به عنوان مثال طبق آمار بانک مرکزی، تورم نقطه‌ای اسفند 1401 به مرز 64 درصد رسیده است. با این حساب، هر گزینه‌ای که کمتر از تورم سود بدهد، نمی‌تواند قدرت خرید شما را حفظ کرده و سرمایه واقعی شما را کمتر می‌کند. به همین دلیل هم بانک نمی‌تواند گزینه خوبی برای سرمایه‌گذاری با 100 میلیون تومان در سال 1402 باشد.
در ادامه جایگزینی را به جای بانک معرفی می‌کنیم که بتواند ریسک پایین و بازدهی بهتری داشته باشد و جزو بهترین سرمایه گذاری با 100 میلیون تومان در شرایط احیای برجام باشد.
3- با صد میلیون تومان در بازار طلا چکار می‌شود کرد؟
با ردّ دو گزینه بالا، تنها گزینه‌ای که از میان موارد سنتی سرمایه‌گذاری باقی می‌ماند، خرید طلا و سکه است. اگر از سرمایه‌گذاران سنتی‌تر هستید و از خود می‌پرسید با صد میلیون چه کار می‌شود کرد، گزینه دیگری را برای شما سراغ داریم.
محاسبات نشان می‌دهد که خرید سکه امامی از انتهای اردیبهشت 1397 تا آخر اسفند 1401 باعث می‌شد ارزش پول شما تقریبا 14.6 برابر شود که بسیار بهتر از نرخ تورم است. اما نکته‌های مهمی در خصوص خرید طلا و سکه وجود دارد. درست است که قیمت طلای 18 عیار در این مدت رشد خوبی داشته، اما باید به یاد داشته باشید بخش نسبتا بزرگی از هزینه خرید طلا به دستمزد ساخت آن تعلق می‌گیرد.
مالیات‌هایی هم که هنگام خرید طلا از خریدار اخذ می‌شود، سود طلا را در طول زمان کمتر می‌کند، چرا که وقتی بخواهید طلا را بفروشید نقشی در رقم پرداختی به شما نخواهند داشت. از این جهت، سکه وضعیت بهتری دارد.
طلا بخریم یا نه؟
با این حال، عیب طلا و سکه فیزیکی یک مورد مهم دیگر نیز هست. سکه و طلا همواره قابل جعل هستند و به محل امنی برای نگهداری احتیاج دارند زیرا ممکن است به راحتی سرقت شوند.
طلا نسبت به قیمت دلار و قیمت جهانی آن حساس است و به همین دلیل بی‌ثباتی یا نااطمینانی در دنیا روی قیمت آن تاثیرگذار است. صرف نظر از این موارد، اگر روند احیای برجام به نتیجه نرسد یا چشم‌انداز تورمی در کشور همچنان قدرتمند بماند، قیمت طلا افزایش خواهد یافت و از سوی دیگر با احیای برجام طلا گزینه مناسبی حداقل در کوتاه‌مدت نخواهد بود.
با توجه به این موارد، طلا و سکه لزوما بهترین گزینه برای سرمایه‌گذاری با 100 میلیون تومان در سال 1401 نیستند. با این حال، در صورتی که تورم انتظاری بالا برود طلا گزینه نامناسبی برای سرمایه‌گذاری در بلندمدت نیست.
4- سرمایه گذاری در دلار
خرید دلار و ارزهای خارجی همیشه یکی از راه‌های مقابله با تورم بوده است. به دلیل اختلاف تورم بین دو کشور ایران و آمریکا و نااطمینانی‌های اقتصادی، دلار معمولا رشدهای خوبی را داشته است. اما چند نکته در مورد سرمایه‌گذاری در دلار وجود دارد.
یکی این که نرخ دلار به شدت مورد توجه دولت قرار دارد و هر زمانی که دسترسی به دارایی‌های ارزی بالا بوده است، نرخ این ارز سرکوب قیمتی شده است. این کار معمولا باعث شده قیمت دلار مانند یک فنر جمع شود و یکباره جهش کند.
به این ترتیب، داشتن دلار از نظر بازدهی وابسته به برخی مداخلات دولتی در بازار نیز هست. از سوی دیگر، قیمت دلار در حال حاضر بسیار وابسته به آینده مذاکرات سیاسی بر سر احیای برجام است.
در نهایت این که، درست است دلار بازدهی خوبی در سال‌های اخیر داشته، اما هنوز در مقایسه با برخی بازارهای دیگر عملکرد ضعیف‌تری دارد. از 31 اردیبهشت 1397 تا آخر اسفند 1401 دلار از 6200 تومان به 49500 تومان رسید؛ یعنی در این بازه زمانی تقریبا 8 برابر شده است. بنابراین دلار نیز نمی‌تواند بهترین سرمایه گذاری با 100 میلیون تومان باشد.
حالا که این سرمایه‌گذاری‌های سنتی‌تر را بررسی کردیم، بیایید با سرمایه‌گذاری‌های نوینی نیز آشنا شویم. برخی از این گزینه‌ها به تازگی مطرح شده‌اند، اما برخی وجود داشته‌اند و ما کمتر با آنها آشنا بوده‌ایم.
5- سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال با صد میلیون تومان در سال 1401
از اواسط دو سال پیش بود که ارزهای دیجیتال در تمام دنیا کم کم بر سر زبانها افتادند. به یکباره سرمایه‌گذاری در بیت کوین و سایر بازار رمزارزها به شدت رونق گرفت و بیت کوین از کانال 10 هزار دلار در ابتدای پاییز 99، به 64 هزار دلار در اردیبهشت 1400 رسید.
با این رشد قابل توجه، سرمایه‌گذاران این بازار در سراسر جهان افزایش یافتند؛ اما به یکباره بیت کوین شروع به افول کرد و همگام با افت آن، سایر ارزهای دیجیتال نیز افت کردند. بیت کوین در ابتدای سال 2023 به زیر 20 هزار دلار نیز رسید اما در حال حاضر حدود 30 هزار دلار معامله می‌شود.
درست است که برخی از ارزهای موجود در این بازار سود خوبی داشته‌اند، اما عیب بزرگ آنها این است که برای خرید و فروش نیاز به آگاهی و شناخت بالایی دارند. از سوی دیگر، میزان نوسان آنها ممکن است بسیار شدید باشد و هیچ گونه نهاد مرکزی برای کنترل آنها وجود ندارد.
این موضوع بازار ارزهای دیجیتال را بسیار ریسکی کرده است. به همین دلیل هم ورود به این بازار برای بسیاری از افراد ناوارد توصیه نمی‌شود. با توجه به این مباحث، ارزهای دیجیتال را نمی‌توان بهترین سرمایه گذاری با 100 میلیون تومان دانست. هرچند ناگفته نماند این بازار برای متخصصان ارزهای دیجیتال می‌تواند سود خوبی داشته باشد.
6- سرمایه گذاری با صد میلیون تومان در صندوق‌های سهام
وقتی حرف از سرمایه‌گذاری در بازار سهام به میان می‌آید، معمولا افراد یاد خرید مستقیم و تجربه ناخوشایند دو سال اخیر در بازار می‌افتند. بسیاری از افراد در سال 99 با رشد بورس وارد این بازار شدند و خیلی از کسانی که با بازار آشنایی زیادی نداشتند، ضرر و زیان زیادی دیدند.
راهکاری که برای مقابله با این زیان‌ها وجود دارد، خرید صندوق‌های سهامی برای یک بازه زمانی 3 تا 5 ساله است. در بازه زمانی طولانی معمولا صندوق‌های سهامی بازدهی خوبی کسب کرده‌اند.این بازدهی پس از نوسانات بورس در سال‌های اخیر است. در حال حاضر امسال نیز بازار سهام و صندوق‌های سهامی شروع خوبی داشته‌اند. به همین دلیل هم صندوق‌های سهامی معتبر را می‌توان یکی از بهترین سرمایه گذاری‌ها با 100 میلیون تومان در سال 1402 دانست.
این اعداد و ارقام قابل توجه نشان می‌دهد بورس در شرایط تورمی چقدر می‌تواند برای سرمایه‌گذاری گزینه مناسبی باشد. صندوق‌ها برای افرادی که آشنایی با بازار ندارند یا وقت کافی ندارند، بسیار مناسب است و افراد می‌توانند از تجربه و دانش مدیران صندوق‌ها استفاده کرده و در یک بازه نسبتا طولانی به سود دست پیدا کنند.
پتانسیل رشد بازار سهام در صورت بروز تورم بالا است و می‌تواند بهترین بازار از نظر بازدهی باشد، به شرطی که در یک بازه نسبتا بلندمدت مورد بررسی قرار گیرد.
از طرف دیگر، رشد اقتصادی و رفع تحریم‌ها نیز برای بخشی از بورس مفید است. اگر برجام احیا شود با توجه به افت دو ساله بسیاری از شرکت‌های کوچک بورسی، شاخص هم وزن بورس پتانسیل رشد هم دارد.
مزایای صندوق‌های سرمایه گذاری در سهام
صندوق سرمایه گذاری در سهام به نوعی سرمایه گذاری غیر مستقیم در بورس به حساب می‌آیند. سرمایه گذاران این نوع صندوق‌ها در نحوه تشکیل سبد سهام صندوق اثرگذار نیستند بلکه مدیران صندوق این کار مهم را انجام می‌دهند. دلیل مفید بودن صندوق سهامی این است که، برخی از سرمایه گذاران زمان و دانش اقتصادی کافی برای بررسی بازار را ندارند. افراد با سرمایه گذاری در صندوق‌های سهامی که بخش اعظمی از حجم پورتفوی آنان از سهام شرکت‌های موجود در بورس تشکیل شده است عملا در سهام سرمایه گذاری کرده‌اند و می‌توانند از رشد بازار بهره‌مند شوند.
7- صندوق درآمد ثابت جایگزین مناسبی برای بانک
در میان گزینه‌های بالا بانک را بررسی کردیم و گفتیم که برای شرایطی که تورم بسیار بالا باشد، چندان مناسب نیست. یک گزینه دیگر که معمولا سود بهتری دارد و از نظر ریسک همانند بانک عمل می‌کند، صندوق درآمد ثابت است. شاید بپرسید صندوق درآمد ثابت چیست؟
صندوق‌های درآمد ثابت معمولا روی گزینه‌هایی سرمایه‌گذاری می‌کنند که باثبات هستند؛ مثلا سپرده بانکی، اوراق مشارکت و مواردی از این قبیل. بین 15 تا 25 درصد از دارایی آنها نیز صرف سرمایه‌گذاری در سهام می‌شود.
کی صندوق درآمد ثابت بخریم؟
صندوق‌های درآمد ثابت معمولا گزینه خوبی برای سرمایه‌گذاری هستند و ثبات خوب و ریسک ناچیزی دارند، به همین دلیل هم همواره قابل خرید هستند. این صندوق‌ها در شرایطی که تورم در سطوحی نزدیک مقدار بلندمدت خود (یعنی 20 درصد) باشد، گزینه مناسبی برای سرمایه‌گذاری محسوب می‌شوند.
علاوه بر این، برای متنوع‌سازی سرمایه‌گذاری و کاهش ریسک این صندوق‌ها گزینه خوبی هستند. به علاوه به دلیل ریسک پایین این صندوق‌ها، درآمد ثابت‌ها به درد چنین افرادی نیز می‌خورند. اگر برجام احیا شود، برخی از صندوق‌های درآمد ثابت معتبر بهترین سرمایه گذاری با 100 میلیون تومان خواهند بود.
8- صندوق‌های طلا و سرمایه گذاری در آنها
صندوق‌های طلا از سرمایه‌گذاری‌هایی هستند که مدت زیادی از معرفی آنها نمی‌گذرد. شاید بپرسید چرا به این صندوق‌ها صندوق طلا می‌گویند؟
صندوق‌های طلا بین 70 تا 95 درصد از دارایی خود را به گواهی سپرده سکه اختصاص می‌دهند و مابقی دارایی‌شان را در گزینه‌های دیگری سرمایه‌گذاری می‌کنند. به همین دلیل هم معمولا ریسک آنها کمتر از خرید طلا و سکه فیزیکی است.
علاوه بر این، صندوق‌های طلا مشکلاتی مانند جعل و سرقت را ندارند و کارمزد آنها هم کم است. هنگام افت قیمت معمولا آنها کمتر از سکه و طلا افت می‌کنند و البته وقتی هم قیمت سکه و طلا رشد کند، آنها معمولا کمی کمتر رشد می‌کنند./ امیرشاملویی؛ سرمایه پلاس