به گزارش کیان آنلاین به نقل از فرارو ، ۱۶ فوریه ۱۹۹۲ یعنی تقریباً ۳۲ سال پیش خودروی دبیرکل حزب‌الله لبنان هدف حمله موشک هلی‌کوپتر‌های اسرائیلی قرار گرفت. سیدعباس موسوی، دومین دبیرکل حزب‌الله لبنان در این عملیات تروریستی ارتش اسرائیل همراه با همسر و فرزندش به شهادت رسید. زمان زیادی نگذشت که جوانی ۳۲ ساله به نام حسن نصرالله به عنوان دبیرکل این گروه لبنانی انتخاب شد.
عصر جمعه اسرائیل حمله هوایی بسیار سنگینی به ضاحیه جنوبی بیروت – منطقه تحت کنترل حزب‌الله – انجام داد. رسانه‌های عبری به نقل از مقامات این رژیم گزارش دادند که مقر فرماندهی حزب‌الله مورد هدف قرار گرفته است. حجم بالای تخریب و با خاک یکسان شدن ساختمان‌هایی که مورد هدف قرار گرفتند ادعای رسانه‌های اسرائیلی مبنی بر استفاده از بمب‌های سنگرشکن را تائید می‌کند.
ابتدا خبر شهادت سیدحسن نصرالله دبیرکل حزب‌الله لبنان از سوی منابع مختلف تکذیب شد. پیش از ظهر امروز، ابتدا سخنگوی ارتش اسرائیل ترور دبیرکل حزب‌الله را اعلام کرد و دقایقی پیش حزب‌الله نیز بیانیه‌ای صادر کرد.
بیانیه حزب‌الله
جنبش حزب‌الله لبنان ساعتی پیش طی بیانیه‌ای اعلام کرد:
«سید حسن نصرالله به‌همراه همرزمان شهید خود در طول ۳۰ سال مجاهدت، به درجه شهادت نائل شده است و سید حسن نصرالله بود که رزمندگان مقاومت را از پیروزی به پیروزی دیگر رهبری و فرماندهی کرد و پیروزی‌هایی مانند آزادسازی لبنان از اشغال اسرائیل در سال ۲۰۰۰ و نیز پیروزی در جنگ ۳۳ روزه ۲۰۰۶ تا نبرد حمایت و پشتیبانی از فلسطین و غزه را رقم زد.
در این بیانیه همچنین آمده است: مصیبت وارده را به صاحب عصر و زمان (رضوان الله تعالی علیه)، ولی امر مسلمین حضرت سید علی خامنه‌ای (مدّ ظلّه العالی) سایه‌اش مستدام، مراجع عظام، مجاهدین، مؤمنین، تسلیت عرض می‌نماییم. به ملت مقاومت، مردم صبور و مجاهد ما، همه ملت اسلام، همه آزادگان و مستضعفان جهان و خانواده محترم و صبور ایشان، به جناب آقای سید حسن نصرالله رضوان، دبیرکل حزب‌الله لبنان شهادتش در راه بیت‌المقدس و فلسطین و دریافت مدال امام حسین علیه السلام (مدال شهادت) تبریک عرض می‌نماییم و شهادت همرزمان وی را نیز که در پی یورش خائنانه صهیونیست‌ها به حومه جنوبی به موکب پاک و مقدس او پیوستند، تبریک و تسلیت عرض می‌کنیم».
حزب‌الله لبنان همچنین تأکید کرد که رهبری حزب‌الله با بالاترین، مقدس‌ترین و گرانقدرترین شهید در مسیر و راه پر فداکاری و شهید عهد می‌بندد که به جهاد خود در مقابله با دشمن، حمایت از غزه و فلسطین و دفاع از لبنان و استوار و شریف آن ادامه دهد.
جنبش مقاومت اسلامی لبنان همچنین در پایان بیانیه به مجاهدان سرافراز و دلاوران پیروز مقاومت اسلامی اطمینان داد که سید حسن نصرالله همچنان با اندیشه و روح و خط و رویکرد مقدس خود میان رزمندگان خواهد بود.
مروری بر زندگی دبیرکل شهید
حسن نصرالله دبیرکل شهید حزب‌الله، تحصیلات دینی خود را در شهر‌های نجف، قم و بعلبک دنبال کرد. او ابتدا یکی از اعضای جنبش امل اسلامی لبنان بود. در جوانی و در حالی که گروه‌های چپ در لبنان و جنوب بسیار فعال بودند، در البازوریه واقع در نزدیکی صور در جنوب لبنان، نماینده جنبش امل شد. این جایگاه محلی، به عنوان اولین مسئولیت او در یک جنبش سیاسی ذکر می‌شود. او در مسجد صدر شهر صور با یک روحانی مدرس علوم دینی به نام سیدمحمد الغروی آشنا شد و با کمک او برای ادامه تحصیلات حوزوی به نجف رفت. نصرالله تحصیلاتش را در نجف نزد سیدعباس موسوی و آیت‌الله صدر ادامه داد و در سال ۱۹۷۸ مقدمات را به پایان رساند. در این دوران در کشور عراق تحولات سیاسی و امنیتی فراگیر شده‌بود. در این تحولات طلاب علوم دینی حوزه نجف همواره تحت تعقیب بودند. طلبه‌های لبنانی نیز در این دوران با اتهامات مختلفی از جمله همکاری با حزب الدعوه عراق، همکاری با جنبش امل در لبنان و یا ارتباط با حزب بعث حاکم بر سوریه مواجه بودند.
نصرالله به دلیل فشار‌های موجود در عراق به لبنان برگشت و در حوزه علمیه بعلبک مشغول به تحصیل و تدریس شد. در کنار تحصیلات حوزوی، سید از آموزش‌های نظامی غافل نماند و دوره‌های مختلف چریکی را پشت‌سر گذاشت. سیدحسن به دلیل توانایی در مدیریت و فرماندهی، به عنوان نماینده جنبش امل در دره بقاع منصوب شد.
در سال ۱۹۸۲ با آغاز اشغال لبنان، جنبش امل به ۲ جریان تقسیم شد، جریان اول به رهبری نبیه بری، خواهان قرارگرفتن نیرو‌های جنبش در کنار جبهه نجات ملی بود و جریان دوم که سیدعباس موسوی و سیدحسن نصرالله آن را رهبری می‌کردند، خواستار حفظ نیرو‌های اصولگرای شیعی و سازماندهی آنها برای رویارویی با اشغالگران اسرائیلی بود.
مهمترین دلیل نیرو‌های اصولگرای شیعی در ملحق نشدن به نیرو‌های جبهه نجات ملی وجود شخصیتی، چون بشیر جمیل بود. چرا که بشیر جمیل در کنار روابطش با اسرائیل به دنبال ریاست جمهوری لبنان بود. از اینجا بود که هسته‌های اولیه حزب‌الله با کمک برخی نیرو‌های سپاه ایران شکل‌گرفت. حزب‌الله و جنبش امل در جریان جنگ داخلی لبنان به خصوص در سال‌های دهه ۶۰ با یکدیگر درگیر بودند. در ابتدای تشکیل حزب‌الله، سیدحسن ۲۲ ساله بود و به عنوان نیروی تبلیغی فعالیت می‌کرد. پس از مدتی وی به سمت معاون دفتر حزب در بیروت در کنار ابراهیم امین السید ایفای مسئولیت کرد تا اینکه معاونت اجرایی حزب که به منظور تنفیذ مصوبات شورای مرکزی حزب الله ایجاد شده بود، پایه‌گذاری شد.
نصرالله در این زمان به سمت معاون اجرایی حزب مشغول به کار شد. پس از آن برای ادامه تحصیلات حوزوی راهی قم شد و پس از مدتی به دلیل اختلافات تنش‌زای جنبش امل و حزب‌الله دوباره به لبنان برگشت. او تا سال ۱۹۹۲ که از سوی شورای تصمیم‌گیری حزب‌الله به عنوان دبیرکل انتخاب شد، در بالاترین سطوح حزب‌الله حضور داشت.
مهمترین وقایع دوران سیدحسن نصرالله
سید مقاومت در ۳۲ سالی که دبیرکلی حزب‌الله را بر عهده داشت، با وقایع تلخ و شیرین زیادی روبرو شد. سال ۱۹۹۷ فرزند ارشدش هادی در جریان عملیاتی در اسرائیل به شهادت رسید و پیکرش یک سال بعد در جریان یک مبادله به لبنان بازگشت. سال ۲۰۰۰ جنوب لبنان آزاد شد و اسرائیل از این منطقه عقب‌نشینی کرد. سال ۲۰۰۶ جنگ ۳۳ روزه لبنان رخ داد. سال ۲۰۰۸ دوست قدیمی و دست راست سیدحسن نصرالله، عماد مغنیه به عنوان فرمانده شاخه نظامی حزب‌الله در دمشق توسط اسرائیل ترور شد.
از سال ۲۰۱۱ بحران در سوریه آغاز شد و با فراگیر شدن مساله تروریسم تفکیری و ظهور مجدد القاعده و تولد داعش، نیرو‌های حزب‌الله نیز در این جنگ حضور داشتند و همچنین آموزش نیرو‌های مقاومت در کشور‌های دیگر را نیز بر عهده می‌گرفتند. سال ۲۰۱۶ نیز مصطفی بدرالدین معروف به سید ذوالفقار که جایگزین عماد مغنیه شده بود، در سوریه به شهادت رسید. در دوران دبیرکلی سیدحسن نصرالله، نقش سیاسی حزب‌الله در لبنان نیز افزایش پیدا کرد. درگیری‌های حزب‌الله با اسرائیل پس از ۷ اکتبر و آغاز کشتار غیرنظامیان افزایش پیدا کرد و طی روز‌های گذشته و پس از موج ترور‌های اسرائیل، بار دیگر اوج گرفت.
چه کسی جایگزین نصرالله خواهد شد؟
علی فیاض نماینده سابق پارلمان لبنان و از اعضای ارشد حزب‌الله، سال ۱۳۸۹ در گفتگویی که با خبرگزاری حوزه انجام داد، سازوکار انتخاب دبیرکل را اینگونه توصیف کرد: «چند سالی است که دبیر کل توسط یک شورا انتخاب می‌شود که خود این شورا از طرف اعضای مجالس (شوراهای) حزب و مسئولین حزب، اعم از مسئولین درجه دوم و سوم، انتخاب می‌شود.» مشخص نیست که همین سازوکار همچنان وجود دارد یا نه.
شخص سیدحسن نصرالله در سال ۱۹۹۲ و پس از ترور سیدعباس موسوی توسط شورای تصمیم‌گیری حزب‌الله به این عنوان انتخاب شد. این سازوکار الان هر چه باشد، احتمالاً انتخاب دبیرکل با مشورت و کسب نظر از تهران انجام می‌شود. به نظر می‌رسد که شیخ نعیم قاسم قائم‌مقام دبیرکل حزب‌الله و از چهره‌های قدیمی جریان سیاسی شیعه در لبنان، یا سید هاشم صفی‌الدین معاون اجرایی حزب و از چهره‌های قدیمی مقاومت که برآوردها خبر از زنده بودن او می‌دهند، گزینه‌های جایگزینی سیدحسن نصرالله باشند.