کیان آنلاین – ریحانه شریفی: وقتی روز ۶ ژانویه ۲۰۲۱، گروهی از طرفداران دونالد ترامپ با حمله به ساختمان کنگره اتفاقی بیسابقه را در تاریخ سیاسی آمریکا رقم زدند، بسیاری از ناظران سیاسی بر این باور بودند که عمر سیاسی رئیسجمهور وقت در همین نقطه به پایان رسیده و دیگر نمیتوان حضور دوباره او را در سپهر سیاسی ایالات متحده متصور شد.
اما حالا در فاصله حدود ۱۰ ماه مانده تا زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ ترامپ نه تنها رقبای درونحزبی خود را یکی پس از دیگری پشت سر گذاشته که همه آنها جز یکی، پشت سر رئیسجمهور سابق صف بستهاند.
پس از دو پیروزی در دو ایالت ابتدایی آیووا و نیوهمپشایر فقط نیکی هیلی مانده که همچنان از رقابت با رئیس سابق خود ناامید نشده است.
بسیاری از تحلیلها حاکی از احتمال کاندیداتوری نهایی ترامپ از حزب جمهوری خواه است. هرچند به نظر می رسد تا انتخابات آمریکا زمان زیادی مانده و انتظار نمیرود تکانههای تحلیلها درباره انتخاب مجدد ترامپ به ایران رسیده باشد اما وحید شقاقی اقتصاد دان نظر دیگری دارد.
تاثیر حضور ترامپ در سیاست و اقتصاد ایران و جهان
او در پاسخ به این سوال که انتخابات آمریکا چه تاثیری بر اقتصاد ایران دارد؟ به کیان آنلاین گفته: ما تجربه کمپین فشار حداکثری ترامپ در سال های 97 و 98 در اقتصاد ایران داشتیم. راهبرد ترامپ در آن زمان موجب شد صادرات نفت ایران به زیر 300 هزار بشکه در روز برسد و فشار سنگینی بر بخش صادرات نفت ایران وارد شد.
شقاقی میگوید: این فشار با آمدن بایدن و اتفاقات جنگ اکراین و روسیه و تحولات در حوزه انرژی و سرگرم شدن آمریکا به موضوع چین و اکراین، کاهش پیدا کرد و سیاستهای تحریمی آمریکا کم فشار شد. اما ما فرصت امکان حذف تحریمها را از دست دادیم . هرچقدر به پایان دولت بایدن می رسیم، شرایط پیچیدهتر میشود.
به گفته این اقتصاددان، هفتههای گذشته انتخابات درون حزبی آمریکا آغاز شده و ترامپ در آیوا پیروز شده است. در نیو همپشایر هم دو کاندیدا به نفع ترامپ استعفا کردند و رقابت در جمهوری خواهان بین ترامپ و نیکی هیلی است. با توجه به عملکرد ضغعیف بایدن، باخت بایدن مسجل شده است.
او میگوید: در هفته های اخیر بسیاری از نشریه های معروف دنیا مانند اکونومیست، تقریبا یپروزی را به نفع ترامپ پیشبینی کردند و جهان خودش را برای آمدن مجدد ترامپ آماده میکند مگر اینکه اتفاق غیر منتظرهای در دیوان عالی آمریکا بیافتد.
شقاقی با بیان اینکه هر دو کاندیدای جمهوری خواه از تندروهای علیه ایران هستند می گوید: این مهمترین مساله ایست که امروز بر اقتصاد ایران تاثیر گذاشته است.
او معتقد است ترامپ نیامده، ساز فشار حداکثری را کوک کرده و در همین مصاحبه اخیر خود بر ناکارآمدی بایدن در تحریم ایران تاکید کرده است. اگر امروز واقعیتها را نبینیم، کار سخت می شود.
به گفته شقاقی افزایش قیمت ارز هم یکی از نشانه های ترس بازار از آینده نامطمئن ناشی از احتمال انتخاب مجدد ترامپ است. او میگوید: ناترازیهای اقتصاد کلان ایران از جمله ناترازیهای بانکی، بودجه، انرژی، برق و آب همگی موتور محرکه تورم هستند. ناترازیهای تجاری و ناترازی حساب سرمایه هم بر قیمت ارز فشار می آورد و بر افزایش قیمت دلار موثر است اما بخشی از انتظارات تورمی ناشی از همین پیش بینی آینده است.
به گفته شقاقی دولت در 7 8 ماه اخیر با پمپاژ اخبار و مداخله سعی داشته این عوامل را مخفی نگه دارد، ولی مشخص شد با یک تکانه، اثر همه این عوامل نمایان می شود.
او می گوید اقتصاد ایران از منطقه و تحولات منطقه تاثیر نمی پذیرد و مهمترین عامل تاثیر گذار بر اقتصاد ایران، انتخابات آمریکاست.
به گفته این اقتصاددان در صورت پیروزی جمهوریخواهان بخش نفت ما از کار میافتد و متاسفانه دولت در دو سه ساله اخیر توجهی به تقویت تابآوری اقتصاد ایران نداشته است. ما یا باید برجام را زنده میکردیم یا اقتصاد درون را تقویت میکردیم. وقتی هیچ کدام از اینها اتفاق نیافتده، هر تکانهای که از دو سه هفته پیش آغاز شده این وضعیت را شعلهور تر کرده است.
او میگوید قیمت دلار به عدد های واقعی خودش که برای امسال 58 هزار تومان است نزدیک شده است ولی سال آینده قیمت بستگی به تورم، وضعیت بخش تجاری و نتیجه انتخابات آمریکا خواهد داشت.