الهام زادمهر- بازارهای مختلف بیش از آنچه که فکر کنیم تحت تاثیر هوش مصنوعی قرار خواهند گرفت اما آیا ایران نیز در این مارتن هوش مصنوعی در عبور از سیستمهای معمول اقتصاد و بازارها تحت تاثیر شگرف و عمیق آن قار خواهد گرفت؟ هوش مصنوعی (AI) تاثیرات عمیق و چند وجهی بر اقتصاد دارد و بخشها و بازارهای کار مختلف را تحت تاثیر قرار میدهد. در اینجا به برخی از جنبههای کلیدی تاثیر هوش مصنوعی بر اقتصاد اشاره می کنیم تا حجم و عمق تاثیرات آن را بررسی کنیم.
هوش مصنوعی در بهبود بهرهوری تاثیر فوق العاده مثبتی بر جا میگذارد: هوش مصنوعی با خودکارسازی وظایف تکراری و روزمره، به کارگران انسانی اجازه میدهد تا بر فعالیتهای پیچیدهتری که نیاز به خلاقیت و تفکر استراتژیک دارند، تمرکز کنند. این تغییر نه تنها کارایی را افزایش میدهد، بلکه میتواند منجر به خروجی بالاتر و رشد اقتصادی شود.
ایجاد فرصتهای شغلی جدید از دیگر اثرات هوش مصنوعی به شمار میآید: با وجود نگرانیها در مورد جابجایی شغلی، هوش مصنوعی میتواند فرصتهای شغلی جدیدی ایجاد کند. با تکامل فناوریهای هوش مصنوعی، صنایع و نقشهای جدیدی ظهور خواهند کرد که نیازمند نیروی کار ماهر در هوش مصنوعی و یادگیری ماشین هستند. به عنوان مثال، نقشها در توسعه هوش مصنوعی، تجزیه و تحلیل دادهها و استفاده اخلاقی از هوش مصنوعی به سرعت در حال افزایش هستند. این تحول بر اهمیت برنامههای آموزش و تربیت تاکید میکند که میتواند کارگران را به مهارتهای لازم برای پیشرفت در یک اقتصاد مبتنی بر هوش مصنوعی مجهز کند.
چالشهای مربوط به نابرابری درآمد و جابجایی شغلی از دیگر مزایای بهرهمندی از هوش مصنوعی است: در حالی که هوش مصنوعی میتواند شغل ایجاد کند، برخی از مشاغل نیز ممکن است به دلیل پیشرفتهای هوش مصنوعی منسوخ شوند. این تفاوت میتواند نابرابریهای موجود در بازار کار را تشدید کند، اگر اقدامات پیشگیرانهای برای حمایت از کارگران آسیب دیده انجام نشود. سیاستگذاران باید استراتژیهایی را برای بازآموزی و ارتقای مهارتها در نظر بگیرند تا اطمینان حاصل شود که افراد در انتقال به یک اقتصاد مبتنی بر هوش مصنوعی عقب نمانند.
تاثیر بر رفتار مصرفکننده و پویایی بازار یکی دیگر از اثرات مفید هوش مصنوعی است: با تجزیه و تحلیل دادههای مصرفکننده توسط الگوریتمهای هوش مصنوعی، کسبوکارها میتوانند محصولات و خدمات خود را به طور موثرتری برای رفع نیازهای مشتریان تنظیم کنند. این پاسخگویی میتواند منجر به افزایش رضایت و وفاداری مشتری شود و در نهایت رشد اقتصادی را به دنبال داشته باشد.
بهبود تصمیمگیری در کسبوکارها نقطه قوت دیگر استفاده از هوش مصنوعی است شاید بتوان گفت این ویژگی هوش مصنوعی از بهترین مزایای به کارگیری آن است چرا که بسیاری از مسائل و نارساییهایی که در بازار کار و اقتصاد رخ میدهد از برخی تصمیمات اشتباه متولیان نشأت میگیرد: استفاده از هوش مصنوعی در فرآیندهای تصمیمگیری میتواند منجر به انتخابهای آگاهانهتر و در نتیجه افزایش سودآوری شود. شرکتهایی که از تجزیه و تحلیل مبتنی بر هوش مصنوعی استفاده میکنند، میتوانند از مجموعههای داده گسترده بینش کسب کنند و روندهایی را شناسایی کنند که قبلاً دشوار بود. این قابلیت نه تنها کارایی عملیاتی را بهبود میبخشد، بلکه نوآوری را نیز تسریع میکند، زیرا کسبوکارها میتوانند به سرعت به تقاضای بازار پاسخ دهند و محصولات و خدمات جدیدی را متناسب با ترجیحات مشتری توسعه دهند.
به طور کلی، ادغام هوش مصنوعی در اقتصاد فرصتها و چالشهایی را ارائه میدهد. در حالی که میتواند بهرهوری را افزایش دهد و نقشهای شغلی جدیدی ایجاد کند، همچنین مستلزم ارزیابی مجدد آموزش نیروی کار و اثرات بالقوه بر امنیت شغلی است. سیاستگذاران و کسبوکارها باید برای مدیریت این پیچیدگیها با یکدیگر همکاری کنند و اطمینان حاصل کنند که مزایای هوش مصنوعی به طور گسترده در سراسر جامعه به اشتراک گذاشته میشود و در عین حال اثرات نامطلوب بر بخشهای اشتغال سنتی به حداقل میرسد. با سرعت خیره کننده نفوذ هوش مصنوعی در بازارها و متحول کردن بازار کار در جهان، بزرگان و تصمیمگیران بازار کار و اقتصاد ایران هم چه در بخش خصوصی و چه در بخش دولتی باید برای وفق دادن و منطبق کردن آموزشها با تحولاتی که هوش مصنوعی در بازار کار و اقتصاد ایجاد میکند اهتمام ورزند و از این تحولات عقب نمانند و به نیروی کار فعال و نیروی کاری که در آینده وارد بازار کار میشود با نگاه به روز شده و به دور از انتظارات سنتی گذشته بنگرند تا بیشترین و بهترین بهرهوری در اقتصاد و بازار کار حاصل شود.