به گزاش کیان آنلاین، تأمین مالی جمعی به عنوان یکی از مدل های نوین جذب سرمایه، در سال‌های اخیر مورد توجه افراد زیادی قرار گرفته است؛ اما ارزیابی پروژه های تأمین مالی جمعی به صورت دقیق و درست می تواند مرز بین یک سرمایه گذاری موفق و تجربه ای تلخ باشد. از بررسی سوابق تیم اجرایی گرفته تا تحلیل مدل کسب و کار و میزان شفافیت مالی، فاکتورهای متعددی وجود دارد که توجه به آن ها ضروری است.
ارزیابی درست پروژه‌ها در تأمین مالی جمعی می‌تونه بین یک سرمایه‌گذاری موفق و یک تجربه ناامیدکننده تفاوت بزرگی ایجاد کند.
در این مدل‌ها (چه مدل پاداش‌محور، سهام‌محور یا خیریه‌ای)، اصولی وجود داره که با بررسی اون‌ها می‌توانیم تصمیم‌گیری دقیق‌تری داشته باشیم.
در ادامه یک لیست کاربردی و بومی شده برای ارزیابی پروژه های تأمین مالی جمعی را می نویسم:
۱. اعتبار بنیان گذاران پروژه
آیا افراد پشت پروژه رزومه، سابقه و تجربه مرتبط دارن؟
آیا در شبکه‌های اجتماعی یا فضای رسانه‌ای حضور قابل‌اعتماد و شفاف دارن؟
آیا قبلاً پروژه‌ی مشابهی انجام دادن یا شکست خوردن؟
نکته: سعی کنیم از پلتفرم‌هایی استفاده کنیم که اطلاعات مؤسسان پروژه رو به صورت کامل منتشر می‌کنند (مثل ویدئو معرفی، رزومه، سوابق تحصیلی و حرفه‌ای).
۲. شفافیت مدل کسب و کار یا هدف پروژه
آیا پروژه دقیقاً مطرح میکند که پول رو برای چه کاری صرفع میکند؟
آیا برنامه زمانی و اجرایی مشخص دارد؟
آیا ساختار هزینه‌ها شفاف هست یا مبهم؟
نکته: شفافیت در بودجه‌بندی، زمان تحویل و میزان سرمایه موردنیاز بسیار مهمه.
۳. میزان همراهی و پشتیبانی اجتماعی
آیا این پروژه حمایت مردمی واقعی داره یا فقط تبلیغاتی‌ست؟
کامنت‌ها، مشارکت‌ها و پرسش و پاسخ‌های زیر پروژه چه بازخوردی دارند؟
آیا افراد حرفه‌ای یا برندهای معتبر از پروژه حمایت کردن؟
نکته: یکی از نشانه‌های اعتماد، میزان مشارکت و بازخورد مثبت مردم هست. مخصوصاً از کسانی که بی‌طرف هستند.
۴. سنجش ریسک و بازده (در پروژه های سرمایه گذاری محور)
آیا مدل درآمدزایی پروژه واقعی و قابل تحقق هست؟
آیا بازار هدف مشخص، تحلیل رقبا و مزیت رقابتی وجود دارد؟
بازگشت سرمایه به چه صورت وعده داده شده؟ واقع‌گرایانه هست؟
نکته: اگر سود یا بازگشت سرمایه خیلی غیرواقعی به‌نظر برسه، احتمال کلاهبرداری یا شکست زیاد هست.
۵. سابقه یا اعتبار پلتفرم Crowdfunding
پلتفرم چقدر شفاف و قابل‌اعتماد عمل میکند؟
آیا قوانین حمایت از سرمایه‌گذار یا بیمه مالی وجود دارد؟
آیا روش‌های داوری و شکایت تعریف شده؟
نکته: بعضی پلتفرم‌ها سیستم‌های رتبه‌بندی و امتیازدهی پروژه دارند که خیلی مفید هست.
۶. مرحله توسعه پروژه (ایده، MVP، اجرا، رشد)
پروژه در چه مرحله‌ایه؟ ایده خام یا نمونه اولیه (MVP) ساخته شده؟
آیا فاز آزمایشی داشته یا مشتری واقعی دارد؟
نکته: هر چه پروژه جلوتر رفته باشه و نشونه‌های واقعی‌تری از اجرا داشته باشه، ریسک پایین‌تر هست.
۷. میزان تأمین شده توسط دیگران
اگه پروژه بیش از ۳۰٪ سرمایه موردنیازش رو جذب کرده، احتمال موفقیتش بیشتر هست.
افراد معمولاً وقتی می‌بینند دیگران مشارکت کردن، اعتماد بیشتری می‌کنند (اثر جمعی).
۸. پاداش یا سهم پیشنهادی
اگر پاداش‌محور هست، آیا هدیه‌ها منطقی و ارزشمند هستن؟
اگر سهام محور هست، سهم پیشنهادی در برابر مبلغ درخواستی منصفانه‌ست؟
نویسنده: مونا حاجی علی اصغر (کارشناس ارشد اقتصادی و تامین مالی)